Yashil to'siqlar — qirqilgandan so'ng yaxshi o'suvchi va qalin bo'lib rivojlanuvchi daraxtiar va butalar o'tqazish. O'zbekistonda to'siqlar uchun oddiy biryuchina, qizil svidina, Pissero olxo'risi, oddiy shamshod (samshit), sharq' biotasi va boshqalar keng foydalamladi. Shakllanish usuliga ko'ra yashil to'siqlar erkin o'suvchi- shakl berilgan (qirqilgan) va shpaler turlariga bo'linadi.
Shakllangan to'siqlarning ko'ndalang kesimi shakli to'g'ri burchakli (asosan soyaga chidamli turlari), trapetsiyasimon va yarimoval (asosan yorug'likni yaxshi ko'ruvchi turlari) bo'ladi. Shpalerli yashil to'siqlar uchun maxsus karkas qilinadi, unga o'zaro to'qilgan ayrim namunalarning shoxlari mahkamlanadi.
Yashil to'siqlar bir qatorli, ikki qatorli, kamroq uch qatorli qilib ekiladi. Jonli to'siqlarning o'lchamlari juda past (bordurlar), past, o'rtacha va baland turlarga bo'linadi. Jonli to'siqlarning o'lchamlari balandligi, qatorlar soni, shakllanish usuliga bog'liq holda 2-jadvalda keitirilgan.
Jonli to'siqlar turli balandlikda joylashgan bir jinsli, kamroq ikki jinsli ko'chatlardan tashkil etiladi. O'tkaziladigan materialning xususiyatlariga bog'liq holda ular yumshoq (tikansiz) va tikanli turlarga bo'linadi.
Bosketlar — yashil to'siqlar yoki Jonli devorlar bilan ajratilgan geometrik shakldagi berk maydon bo'lib, ichida faworalar, gulzorlar joylashadi. Shuningdek, geometrik shakldagi uchastkalar ko'rinishidagi shaklga keitirilgan ko'p qatorli zich daraxtlarni (sakkiz yoki undan ortiq qator) ham bosket deb ataladi.
Jonli to'siqlarning konstruktiv o'Ichovlari
Turi
|
Qatorlar soni
|
O'lchamlari ,sm
|
Ko'chatlar orasidagi masofa.
|
10m dagi ko'chatlar soni
|
Balandlik
|
Kenglik
|
Qatorda
|
Qatorlar soni
|
Erkin o’suvchi
|
Bordurlar (juda past yashil to'siqlar) yashil to'siqlar: Past O'rtacha
baland
|
1
2
3
1
2
1
2
1
|
70 gacha 70 gacha 70 gacha 120gacha 120 gacha 20 gacha 20 gacha 30 gacha
|
50 gacha 70 gacha 90 gacha 100 agcha 140 gacha 150gacha
200gacha
250gacha
|
20 (25 25 (23) 25 (33) 40 (50) 50 (67) 50 (67) 67 (80) 100(125)
|
-
20 (25) 20 (25)
-
40 (50)
–
50 (60)
-
|
50 (40)
30 (50) 120 (30) 25 (20)
40 (30)
70 (15) 10(0)
|
|
Shaklga solingan (qirqilgan)
|
|
Yashil to'siqlar
Past Baland
O'rtacha
|
1
2
1
2
1
2
1
2
|
30-50
20-40
60-120 50-120 120-180 120-180 180-250
180-250
|
30-50
20-40
40-60
60-80
60-80
80-100
80-100
100-130
|
20(25) 25 (33) 25 (33) 40 (50) 40 (50) 50 (67) 50 (67)
67 (80)
|
-
20 (25)
-
25 (30)
-
30 (40)
-
40 (50)
|
30 (60) 120(90)
40 (50)
50 (40) 25(20)
40 (30)
30 (25)
|
Do'stlaringiz bilan baham: |