D. R. Abdikarimova, G. M. Bekimbetova

Ko‘chmas mulk obyekti
Manfaat
Daromad manbayi
Asosiy
 tavsiflar
Foydalilik
Yuridik huquqlar 
to‘plami
Inson mavqeyi 
tavsiflari
Qiymat
Narx
Yuridik huquqlar 
to‘plami
Talab va taklif 
ko‘rsatkichlari
Ishlab chiqarish 
vositalari
9.2-rasm. Ko‘chmas muik obyektlarining mohiyatiga ko‘ra tavsifi
1
.
Ikkinchidan, ko‘chmas mulk obyektlari tashkilot ixtisosligining 
predmeti, ishbilarmonlik faolligining obyekti, daromadning asosiy 
manbayi sifatida ham maydonga chiqishi mumkin. Misol sifatida 
investitsiya, sug‘urta va nafaqa fondlaridagi turar joy hamda noturar 
joy ko‘chmas mulk obyektlarining katta hajmli portfellari ko‘rib 
chiqiladi.
Aktivlarining va kasbiy faoliyatlarining asosini ko‘chmas mulk 
obyekti tashkil qiluvchi tashkilotlarning boshqa bir toifasi qurilish 
korxonalari hisoblanadi. Ularning biznesi mohiyatan yer uchastkala-
rini sotib olish, rivojlanish, investitsion loyihalarni amalga oshirish 
orqali amalga oshiriladi. Misol uchun, keyinchalik sotish sharti bi-
lan olingan yer uchastkalariga turar joy va noturar joy obyektlarini 
qurish bir necha bor qimmat narxlarda ko‘chmas mulk bozorida so-
tishni tushunish mumkin.
1
 Харисон Г. Оценка недвижимости. – М.: РОО, 1994.

---

143
Ko‘chmas mulk obyektlarining ahamiyati va roliga tashkilotning 
ixtisoslashuvi hamda faoliyat ko‘lami so‘zsiz ta’sir qiladi. Masalan, 
zamonaviy, ilmiy hajmdor va avtomatlashtirilgan ishlab chiqarishda 
ko‘chmas mulk obyektlari alohida ahamiyatga ega bo‘ladi, virtual 
biznesda esa ijaraga olingan bino bilan ham kifoyalansa bo‘ladi, 
ya’ni bunda jismoniy ishlab chiqarishning minimum darajasi kuza-
tiladi.