D. Q. Usmanova buxgalteriya

Ish haqi to‘lash razryadi

Download 497,37 Kb. bet 37/92 Sana 23.06.2022 Hajmi 497,37 Kb. #694698

Bog'liq
1. Buxgalteriya xisobi

Bu sahifa navigatsiya:

• 24 www.Lex.uz 219

Ish haqi to‘lash razryadi	Ta’rif koeffitsenti			Ish haqi to‘lash razryadi
Ta’rif koeffitsenti
0			1		12		6,115
1			2,476		13		6,503
2			2,725		14		6,893
3			2,998		15		7,292
4			3,297		16		7,697
5			3,612		17		8,106
6			3,941		18		8,522
7			4,284		19		8,943
8			4,640		20		9,371
9			4,997		21		9,804
10		5,362		22		10,240
11		5.733
Ishchining ish haqi yoki oklad					summasini aniqlas		i uchun nolinchi

razryadning mehnatiga to‘lanadigan summani mazkur ishchiga belgilangan razradning koeffitsentiga ko‘paytirish kerak. YUqorida keltirilgan yagona tarif setkasini budjetdan moliyalashtiriladigan muassasalar, tashkilot va korxonalar


qo‘llashga majbur.


²⁴ www.Lex.uz


219




0‘zining moliyaviy faoliyatini xo‘jalik hisobi asosida yurituvchi barcha davlat, aksioner korxonalari va tashkilotlari mehnatga haq to‘lashning yagona tarif setkasi asosida xodimlaming tarif-malakaviy razradlarini belgilashlari zarur. Boshqa mulk shaklidagi korxona,tashkilot va muassasalarga yagona tarif setkasi asosida xodimlaming tarif-malakaviy setkasini belgilab olish tavsiya qilinadi.
Tarif stavkalar va okladlar tizimini asosi boTgan nolinchi razryadning minimal ish haqi 0‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanadi. Xususan nolinchi razryadning minimal ish haqisiga va qonunchilik bilan belgilangan o‘rtacha oy ish kunlarining uzunligiga (ish vaqtining o‘rtacha oy fondi) qarab 1-razryadning soatlar tarif stavkalarining minimal oTchami aniqlanadi. CHunonchi, nolinchi razradning minimal ish haqisi 172240 so‘m va (40 soatlik ish haftasida) ish vaqtining o‘rtacha oylik fondi 169,2 soat boTgan taqdirda soatliktarif stavkasining oTchami 1017,97 so‘mbo‘ladi (172240 : 169,2).
1-razrad stavkalarini mehnatga haq toTash shakllari (ishbay ishchilar va vaqtbay ishchilar), shuningdek kasb guruhlari va ish turlari (uch gumh stavkalar) bo‘yicha tabaqalashtirib korxona mehnatga haq toTash bo‘yicha tarif setkasini ishlab chiqishi mumkin. Bir korxona moliyaviy imkoniyatlari va boshqa ishlab chiqarish ko‘rsatkichlariga qarab o‘zining tarif koeffitsientlarini ishlab chiqadi.
Hozirgi vaqtda byudjetdan moliyalashtiriladigan muassasasalar, tashkilotlar va korxonalarda xodimlar mehnatiga haq toTash 0‘zR VMning 21 iyul 2009 yildagi N2206 qarori bilan tasdiqlangan YAgona tarif setkasi (YATS)ga asosan olib boriladi. U o‘z ichiga 22 tarif razryadini oladi va tarif koeffitsentlari orqali turli xil razryaddagi ish va ishchilar (malaka) o‘rtasidagi mehnatga haq toTash nisbatini namoyon etadi.
SHundan kelib chiqqan holda, 1-razryad xodimning tarif maoshi, nolinchi razryad tarif stavkasini uning razryadiga mos boTgan koeffitsentga ko‘paytirish yordamida hisoblanadi. SHunday qilib, xodimning oylik ish haqi quyidagiga teng: 172240 x 2,476= 426466,24 so‘m, bu erda:


220

172240²⁵ - nolinchi razryad tarif stavkasi miqdori, qaysiki qonunchilik bilan belgilangan eng kam ish haqi miqdoridan kam boiishi mumkin emas.

2,476 - YATSga asosan 1-razryad uchun tarif koeffitsienti.
Mehnatga haq toiashni tashkil etishning asosiy elementi boiib, mahsulot birligini ishlab chiqarishga yoki maium tashkiliy-texnik sharoitlarida berilgan ish hajmini bajarishga sarflanadigan mehnat oichamini belgilovchi, mehnatni normalashtirish hisoblanadi.
Mehnatni normalash, mehnatni ilmiy asosda tashkil qilishning asosiy tarkibiy qismi sifatida, ishlab chiqarish normasini va vaqt normasini o‘z ichiga oladi. Normal ish sharoitida belgilangan vaqt (soat, smena, oy) birligida ishlab chiqarsa bo‘ladigan normalashtiriluvchi mahsulot birligi (dona, metr, tonnajning miqdori ishlab chiqarish normasi bilan belgilanadi. Vaqt normasi esa ma’lum tashkiliy- texnikaviy sharoitlarda ish bajarish uchun zarur boiadigan vaqtni (min., soat) nazarda tutadi.
Korxonalarga mehnatga haq toiash shakl va tizimlarini mustaqil belgilash huquqi berilgan. Mehnatga haq toiashning ikkita shakli mavjud: ishbay va vaqtbay. Mehnatga ishbay shaklida haq toianganda ish haqi, mahsulotning sifati, murakkabligi va ish sharoitini hisobga olgan holda, ishlab chiqarilgan mahsulot birligining miqdoriga bogiiq. Vaqtbay shaklida ish haqi, xodimlar malakasi va ish sharoitini hisobga olgan holda, sarflangan (haqiqiy ishlagan) vaqtning miqdoriga bogiiq.
Ishbay ish haqi shakli ishchilami, ilg‘or tajribalardan foydalangan holda, mehnat unumdorligini oshirishga moddiy jihatdan qiziqtiradi. Mehnatga haq toiashning bu shaklida ishlab chiqarilgan mahsulot sifatini qafiy tekshirish zarur. Mehnatga haq toiashning ishbay shakli quyidagi mehnatga haq toiash tizimlariga boiinadi: to‘g‘ri ishbay, ishbay-mukofot, akkord, ishbay-progressiv,.


²⁵ 2017yil 1 dekabrdan boshlab eng kam ish haqi miqdori 172240 so‘m miqdorida belgilangan (0’zR Prezidentining 17.08.2017 yildagi "Ish haqi, pnsiyalar, stipendiyalar va ijtimoiy nafaqalar miqdorini oshirish to‘g‘risidagi Farmoni).

Download 497,37 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: