D. A. Mamatqulov bolalar anatomiyasi va fiziologiyasi asoslari

Teri analizatori. Terida tuyg‗u, sovuq, issiqni, og‗riqni sezuvchi retseptorlari 
bo‗ladi.  Tuyg‗u  retseptorlari  teriga  bo‗ladigan  mexanik  ta‘sirni,  ya‘ni  biror  narsa 
tegishini  va  botishini  sezadi.  Bunda  odamda  tuyg‗ular  hosil  bo‗ladi.    Odam  bu 
tuyg‗ularga qarab, narsalarning shakli va katta-kichikligini, ular yuzasi harakterini 
ajratadi,  bu  tuyg‗ularning  hammasi  birga  qo‗shilib,  tuyg‗u  sezgisi  deb  ataladi.
 
Sovuq  sezish  va  issiq  sezish  retseptorlari  sezuvchi  nervlarning  uchlaridir. 
Ularning  ba‘zisi  sovuqdan  ta‘sirlansa,  ba‘zilari  issiqdan  qo‗zg‗aladi.  Bu  narsa 
odam  terisiga  tekkan  narsa  va  havoning  qay  darajada  issiq  ekanligini  bilishiga 
imkon beradi. Tuyg‗u, sovuq sezish va issiq sezish retseptorlari teri analizatorining 
periferik  uchlaridir.  Bu  analizatorning  markaziy  uchi  yarim  sharlar  po‗stlog‗ida, 
sezish-harakatlantirish  zonasida  bo‗ladi.  Og‗riq  sezish  retseptorlari  sezuvchi 
nervlarning  uchlaridir.  Bu  retseptorlar  ularga  mexanik,  kimiyaviy,  issiqlik  va 
boshqa  ta‘sirlovchilar  ta‘sir  etganda  qo‗zg‗aladi.  Qo‗zg‗alish  bosh  miyaga 
o‗tkaziladi va odam og‗riq sezadi.