D. A. Mamatqulov bolalar anatomiyasi va fiziologiyasi asoslari

 
 Nazorat savollari: 
1. Eshitish organini qanday bo‗limlarga bo‗lish mumkin? 
2. Tashqi quloq qanday qismlardan iborat?  
3. O‗rta quloq qanday to‗zilgan?  ichki quloq-chi?  
4. Tovush ta‘sirlari qanday qabul qilinadi?  
5. Eshitish analizatori qaysi qismlardan iborat va bu qismlarning ahamiyati qanday? 
6. Quloqni qanday ehtiyotlash kerak?  
 
HID BILISH, TA‟M BILISH, TERI VA HARAKATLANTIRISH 
ANALIZATORLARI 
Hid  bilish  analizatori.  Hid  bilish  analizatorining  periferik  uchi  burun 
bo‗shlig‗ining yuqorigi qismida bo‗ladi. Bu erdagi shiliq pardada retseptorlar - hid 
bilish hujayralari bor. Hid bilish hujayralarining tarkibida oval tanacha bilan ikkita 
o‗zun  o‗simta  bo‗ladi.  O‗simtalarning  biri  ximiyaviy  ta‘sirlarni  qabul  qiladi, 
ikkinchisi  hid  bilish  nervi  tolasini  hosil  qiladi.  Nerv  qo‗zg‗alishni  bosh  miya 
po‗stlog‗ining  hid  bilish  zonasiga  o‗tkazadi,    hid  bilish  zonasida  ta‘sirning  kuchi 
tahlil qilinadi. Hid bilish retseptorlarini  hidli moddalarning zarrachalari ta‘sirlaydi, 
bu zarrachalar nafas olinadigan havoda bo‗ladi. Narsalarni hidiga qarab bir-biridan 
farq  qilish  burun  bo‗shlig‗ida  boshlanadi,  chunki  har  xil  hidlar  turli  hid    bilish 
hujayralarini ta‘sirlaydi. 

---

172