D. A. Mamatqulov bolalar anatomiyasi va fiziologiyasi asoslari

Tekshirish savollari 
1.         Buyrak qanday tuzilgan va strukturasi nimalardan tashkil topadi? 
2. 
Siydik osil bo‗lish mexanizmini gapirib bering? 
3. 
Buyrakning yoshga xos xususiyatlari. 
4. 
Terining organizm faoliyatidagi ahamiyati. 
5. 
Terining tuzilishi. 
6. 
Bolalarda uchraydigan teri kasalliklari
. 

---

118 
 
IV-Bob. ICHKI   SEKRESIYA   BEZLARI 
       Odam  organizmidagi  barcha    bezlar  tuzilishi  va  funksiyasiga  ko‗ra  uch 
guruhga: tashqi sekretsiya, ichki sekretsiya va aralash bezlarga ajratiladi. 
       1.  Tashqi  sekretsiya  bezlariga  teridagi  ter,  yog‗,  sut,  so‗lak,  oshqozon  va 
ichaklarning  shilliq  qavatidagi  shira  ajratuvchi  bezlar  kiradi.  Bularda  ishlab 
chiqariladigan suyuqliklar  to‗qimadan tashqariga ajratiladi. Shuning uchun bu bezlar 
tashqi sekretsiya bezlari deb ataladi.  
        2.  Ichki  sekretsiya  bezlari.  Bular  odam  tanasining  turli  qismlarida  joylashgan 
bo‗lib, ularda ishlab chiqariladigan suyuqliklar organizmning ichki muhitiga, ya‘ni 
qon  va  limfaga  ajraladi.  Shuning  uchun  bu  bezlar  ichki  sekretsiya  bezlari  deb 
ataladi.  Ichki  sekretsiya  bezlariga  gipofiz,  epifiz,  qalqonsimon,  qalqon  oldi, 
ayrisimon, buyrak usti bezlari kiradi. 
        3.  Aralash bezlar. Bularning  to‗qimasi ikki kismdan iborat bo‗lib, bir qismida 
ishlab  chiqariladigan  suyuqlik  xuddi  tashqi  muxitga  chiqariladi,  ikkinchi  qismida 
ishlab  chiqariladigan  suyuqlik    xuddi  ichki  sekretsiya  bezlaridagi  singari 
organizmning  ichki  muxitiga,  ya‘ni  qon  va  limfaga  quyiladi.  Aralash  bezlarga 
oshqozon osti va jinsiy bezlar kiradi.