Çolpan’in köŞe yazilari (İnceleme-metiN)

Yana uylanaman
— «Er yuzi» jurnali, 1927 yil 23-son. 
Yusufjon aka
 
— Yusufjon qiziq Shakarjonov (1869 — 1959), mashhur qiziqchi, 
o‘zbek xalqining ardoqli san’atkori, O‘zbekiston SSR xalq artisti. 
Sverdlin Lev Naumovich
 
(1901—1969) — rus aktyori, SSSR xalq artisti. V. 
Meyerxold shogirdi. 1924—1931 yillarda Moskvadagi o‘zbek davlat dramstudiyasida 
teatr san’ati sirlaridan saboq bergan. 

---

427 
3.2.57.
 
O‘zbek Davlat Truppasi (1928) 
Eski shahar ijroqo‘mining yordami bilan o‘zbek davlat truppasi va qishliq «Turon» 
binosi yaxshi yo‘lg‘a solinib kelmakdadir. Ijroqo‘mdan belgilangan vakillarning 
tashabbusi orqasida hozir «Turon» sahnasining dekoratsiyalari uchun ikki rassom ishlab 
turadir. Sahnaning boshqa kam-ko‘stlari uchun yana ikkita duradgor usta solindi. Bundan 
so‘ng sahnada qor, yomg‘ir yog‘dirish, oy-kun chiqorish, shamol, bulut qo‘zg‘otish, 
yorug‘lik, qorong‘ilik qilish uchun kerak bo‘lg‘on asboblar buyurtilmoqdadir. Shu 
ishlarning hammasi yanvarning yarimlarida tamom bo‘lgusidir. 
Dekoratsiyalarning ko‘payishi, jihozlarning ortishi sahnaning tuzalishi natijasida 
Eski shahar xalqi yanvar oyidan boshlab g‘oyat jiddiy va zo‘r san’at asarlarini tomosha 
qilmoqqa muvaqqat bo‘ladilar. Yanvar oyida dekoratsiya va yangi jihozlar bilan to‘la 
mukammal qilinib o‘ynalaturg‘on asarlar shunlardir. 
7 va 8 yanvarda turk adiblaridan Shamsiddin Somibekning qadim eron asotiridan 
olib yozg‘on «Kovai ohangar» otli tomoshosi 14 yanvarda mashhur nemis adibi 
Shillerning «Makr va Muhabbat»i, 16 yanvarda mazkur adibning «Bosmachilar»i, 21 va 
22 yanvarda G‘ozi Yunusning Eron asotiriga oid «Zahhoki Moron»i, 28 yanvarda yana 
Shillerning «Bosmachilar»i qo‘yilg‘usidir. Bu asarlar madaniy millatlarning eng yuksak 
sahnalarida ham ko‘p o‘ynalaturg‘on, jiddiy va og‘ir narsalardir. Bunlarni o‘ynamoq, 
xalq oldida shu qadar jiddiy narsalarni jonlantirib ko‘rsatmak bizning yosh truppamiz 
uchun katta bir imtihon kabidir. O‘zbek truppasi shu narsalarni o‘ynamoq bilan o‘z 
kuchiga bir ko‘rish (manevra) yasab o‘tkan bo‘ladir. 
O‘zbek truppasi fevral oyi va undan so‘nggi oylar uchun ham «Farhod va Shirin», 
«Yorqinoy», «Chin Temur botir», «Uzunquloq bobo», «Shayx San’on» kabi jiddiy 
asarlarni belgilamishdir. 
_______________________ 
O‘zbek davlat truppasida — «Yangi Farg‘ona», 1928 y. 22 oktyabr. 
Muvaqqat
 
— matbaa xatosi bo‘lsa kerak, muvaffaq. 
Qadim ochun
 
— qadimgi dunyo, antik dunyo. 

---

428 
Shiller
(1759
—
1805) 
— nemis shoiri, dramaturgi, san’at nazariyotchisi. 
«Bosmachilar» — to‘g‘rirog‘i, «Qaroqchilar» dramasi 1781 yilda, «Makr va muhabbat» 
1784 yilda yozilgan. 
«Farhod va Shirin»
 
— Xurshid pesasi. 
«Uzunquloq bobo»
 
— maqola mazmunidan anglashiladiki, Cho‘lponning mazkur 
pesasi sahnalashtirilgan yohud shunga tayyor bo‘lgan. 
«Chin Temur botir»
 
— bu o‘rinda qaysi asar nazarda tutilganini aniqlashga 
muvaffaq bo‘lmadik.