Çolpan’in köŞe yazilari (İnceleme-metiN)

3.1.19.
 
Ruhumuz Ölmesin
57
 (1922) 
Son zamanlarda matbuatımız eğitim meselelerinden çokça bahsetmeye başladı. 
Ödenek konusunda çoğu zaman halkın kendi boynuna yükletilen okul ve okuma işleri, 
çok güç ve gayret sarf edilerek isteğe uygun yürüyüp gitmektedir. Yoksa önceden gelen 
ilgisizlik ve dikkatsizliğimizin devam etmesi eğitimimizi boğarak öldürecektir.
Okulları finanse etme görevi kendi boynuna düşen halkımızın düşünce seviyesi, 
okul ve okuma-okutma işlerine bakışı malumdur. 
Mevlit münasebeti ile Taşkent’te Şeriat Mahkemesi tarafından düzenlenen büyük 
törende bu itibarsızlığın zararlı sonucu çok açık bir şekilde görüldü. Bizi yaşatmaya değil, 
öldürmeye sürükleyen eski mektep çocukları, zulüm ve fakirliği güldürüp duran kansız 
çehreleri ile alaca kaftanlar giyip, Cami ile Kökeltaş sahnesine dolduğu vakit halkın gözü 
yaşlarla doldu. Halkın gözlerinden dökülen o yaşlar cahillik ve taassub arkasından gelen 
beyhude ve bunun ile birlikte samimi yaşlardır. Bu manzara karşısında bütün ömrünü 
halkın eğitimi, yeni okulu, gelişimi ve ıslahı için sarf eden kişiler farklı düşünce ve farklı 
fikirler ile toplandılar. Bir süredir eğitim işlerinden kenarda yürüyen eski bir eğitim 
görevlisi bu manzaradan aldığı izlenimini çok açıkça anlattı. Onun eğitim işleriyle 
ilgilenmeyişinin günahını kimin boynuna yükleyebiliriz? Her ne olursa olsun mevlit 
günündeki hazin manzarada bu ilgisizliklerin oldukça büyük etkisi vardır.
Şimdi hükümet gözetiminde olan okulların sayısı çok azdır. Olanları da hükümet 
dolu ve yeterli şekilde karşılayamamaktadır. Yeni iktisadi siyaset (NEP) adlı şey ile 
bugün çok harap olan halkın ruhu, mevlit günü gördüğümüz gibi eski mekteplerden yana 
olursa, o okullar bundan sonra şüphesiz, günden güne güçleneceklerdir. Onlara karşı 
mücadele etmek gerektir. Yalnız bu mücadeleyi hiçbir güç ile sürdürmek olmaz. Bunun 
için hükümet gözetiminde olan okul ve yatılı okulları güçlendirmek, eksiksiz hale 
getirmek ve her yönden mükemmelleştirmek gerektir.
57
Makale“Türkistan” gazetesinin1922 yılı 4 Kasım sayısında “Abdülhamid Süleyman” imzası ile 
basılmıştır. İlk kez Çolpan’ın “Eserler” i 4. ciltte tekrar yayımlanmıştır. 

---

144 
Bununla birlikte halkın parasıyla da yeni usul okullar açtırıp, onları da maddi ve 
manevi yönlerden mükemmelleştirmeye bütün eğitim ve gençlik güçlerini gönüllü kılmak 
gerekir.
Tarihin bizim için ters olan cereyanı sonucunda ortaya çıkan bu durumların 
günahını, başkaların üzerine atmakla
sadece durumu zorlaştırmış oluruz. Bütün taraftarlar 
için çok öenmli bir vazife var: mevcut yeni okulları her yönden mükemmelleştirip, eski 
okul tehlikesine karşı mücadele etmek! 
Şimdi bu amaç ile çocuklar haftası düzenlenmektedir. Bütün taraflar meydanda 
kendilerini açıkça göstersinler.