Цитология эмбриология проф. Қ. Р. Тўхтаев таҳрири остида



Download 8,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet49/393
Sana12.06.2022
Hajmi8,88 Mb.
#659731
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   393
Bog'liq
2 5235723609527289419

Микрофиламентлар 
Микрофиламентларасосануч хил:ингичка (диаметри 5-7 нм), оралиқ 
(10-12 нм) ва йўғон (14-16 нм) ипларни ўз ичига олади. Ингичкаипларда 
асосан актин оқсили мавжуд ва улар 
актин микрофиламентлари
дейилади. 
Оралиқ микрофиламентлар
турли тўқималарда ҳар хил оқсиллар сақлайди. 
Йўғон иплар қисқариш оқсили бўлган 
миозин
сақлайди. Актин ва оралиқ 
микрофиламентлар микронайчалар билан биргаликда цитоскелетнинг 
асосини ташкил қилади. 
Актин
ва
миозин микрофиламентлари
ҳужайранинг 
қисқарувчи 
тузилмалари 
бўлган 
миофибрилла 
ва 
миофиламентларнинг 
асосий 
тузилмалари 
ҳисобланади. 
Актин 
филаментлари ингичка бўлиб, K
+
ва Mg
2+
таъсири остида фибрилляр (F-
актин) филаментларига икки ҳисса спирал каби ўралган глобуляр (G-актин) 
мономерларидан ташкил топган. Актин филаментлари юқори динамик 
хусусиятга эга. Микронайчалар каби актин микрофиламентлари ҳам 
қутбланган бўлади. Унинг (+)-охирида полимеризация, яъни янги актин 
молекулаларининг қўшилиши, (–)-охирида эса аксинча, мономерларнинг 
ажралиб чиқиш (деполимеризация) жараѐни содир бўлади. Актин 
филаментларининг полимерланиши Са
2+
ва циклик АМФ га боғлиқ. Бу 
жараѐнлар турли хил оқсиллар (гелсолин, филамин, алфа-актинин, спектрин) 
томонидан бошқарилади. Актин микрофиламентлари актин-боғловчи 
оқсиллар билан ҳамкорликда ҳужайранинг турли хил тузилмаларини ҳосил 
қилади. Улар цитоскелетнинг асосий таркибий қисмларидан бири бўлиб, 
плазмолемманинг 
кортикал 
қаватини, 
микроворсинкалар 
ва 
стереоцилийларнинг асосини ташкил қилади. Миозин билан биргаликда 
ҳужайралар ҳаракатида, эндоцитоз ва экзоцитоз, цитокинез жараѐнларида 


88 
иштирок этади. Баъзи заҳарлар (масалан, цитохалазин, фаллоидин) актин 
ипларининг полимерланишини тўхтатиб қўяди, натижада ҳужайранинг 
ҳаракатчанлик, фагоцитоз ва цитокинез фаолиятлари бузилади. 

Download 8,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   45   46   47   48   49   50   51   52   ...   393




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish