Цитология эмбриология проф. Қ. Р. Тўхтаев таҳрири остида

Оралиқ филаментлар
диаметри 10 – 12 нм, микронайчалар ва актин 
филаментларига нисбатан турғунроқ бўлади. Бу филаментлар турли ҳужайра 
типларида ҳар хил оқсил суббирликларидан ташкил топган. Оралиқ 
филаментлар 
суббирликларининг 
шакли 
ва 
жойлашган 
жойи 
иммуногистокимѐвий усулда аниқланади. Деярли барча суббирликлар 
ҳалқага ўралган, таѐқчасимон димерлари қарама қарши жойлашган 
тетрамерларни ҳосил қилади. Оралиқ филаментлар оқсиллари маълум бир 
турдаги ҳужайраларда учраб, шу ҳужайралар учун специфик ҳисобланади.
Цитокератинлар
эпителий 
ҳужайраларида, 
десмин
мушакларда,
виментин 
эмбрионал бириктирувчи тўқима бўлган мезенхимада, 
глиал 
фибрилляр оқсил 
нерв тўқимасининг астроцитларида учрайди,
н
ейрофиламент 
оқсиллари эса нейронларнинг асосий оралиқ 
филаментларини ташкил этади. 
Ламин
оқсиллари барча ҳужайралар 
ядросида бўлиб унинг каркасини, яъни ядро пластинкасини ҳосил қилади. 
Оралиқ филамент оқсилларининг маълум бир турдаги ҳужайра учун хослиги 
баьзи ўсмаларнинг қайси ҳужайрадан ривожланганлигини аниқлаш 
имконини беради. Иммуногистокимѐвий усул ѐрдамида олинган ахборот 
касалликни тўғри ташҳислашда ва даволашда аҳамиятлидир. Кенг тарқалган 
бош мия ўсмаси астроцитоманинг ҳосил бўлишини аниқловчи 
глиал 
фибрилляр оқсил 
бунга мисол бўла олади. Оралиқ филаментлар ҳужайрада 
таянч вазифасини ўтайди, бошқа цитоскелет компонентлари билан 
биргаликда ҳужайранинг шаклини ва таранглигини белгилайди. Улар 
ҳужайра компонентларининг тартибли жойлашишини таъминлайди, 
ҳужайрадан ташқаридаги моддалар билан цитоплазма ва ядро орасидаги 
алоқаларни бошқариб туради.

---

89 
Илгари фақат маълум бир турдаги ҳужайралар учунгина хос бўлган