|
"Axloq" va "axloq" tushunchalarini o'rganish
Etika
"Etika" atamasi qadimgi yunoncha "etos" (etos) so'zidan kelib chiqqan. Dastlab, etos odatdagi birgalikda yashash joyi, uy, odamlarning turar joyi, hayvonlar uyi, qushlarning uyasi sifatida tushunilgan. Keyinchalik u, asosan, har qanday hodisaning, urf -odatning, xarakterning, xarakterning barqaror tabiatini belgilay boshladi; Shunday qilib, Geraklitning bo'laklaridan birida insonning axloqi uning xudosi, deyilgan. Ma'noning bunday o'zgarishi ibratli: u odamning ijtimoiy doirasi va uning xarakteri o'rtasidagi bog'liqlikni ifodalaydi. Xulq ma'nosidagi "etos" so'zidan kelib chiqqan holda, Aristotel axloqiy fazilatlar deb atagan insoniy fazilatlarning maxsus sinfini belgilash uchun "axloqiy" sifatini yaratdi. Axloqiy fazilatlar - bu odamning fe'l -atvori, fe'l -atvori, ularni ruhiy fazilatlar deb ham atashadi. Ular, bir tomondan, tananing xususiyatlari sifatida ta'sirlardan, boshqa tomondan, aqlning xususiyatlari sifatida dianoetik fazilatlardan farq qiladi. Masalan, qo'rquv - bu tabiiy ta'sir, xotira - bu aqlning mulki, mo''tadillik, jasorat, saxiylik - xarakterning xususiyatlari. Axloqiy fazilatlar yig'indisini bilimning maxsus predmeti sifatida belgilash va bu bilimning o'zini maxsus fan sifatida ajratib ko'rsatish uchun Aristotel "etika" atamasini kiritdi.
Hozirgi vaqtda fan sifatida etikaning o'rni juda katta: u jamiyatning axloqiy holatini tahlil qilishi, bu holatni keltirib chiqargan sabablarni ko'rsatishi, zamonaviy jamiyatning axloqiy ko'rsatmalarini yangilashga yordam beradigan echimlarni taklif qilishi kerak.
Etika eng qadimgi nazariy fanlardan biri bo'lib, uning o'rganish ob'ekti axloqdir. Odob-axloq, nazariy bilimlardan farqli o'laroq, qanday harakat qilish kerakligi haqidagi "amaliy" fanlar sifatida jamiyatning o'z-o'zidan paydo bo'ladigan axloqiy ongidan falsafaning asosiy tarkibiy qismlaridan biri bo'lib, qulchilik tizimining shakllanishi paytida paydo bo'ladi. narsalar.
Axloq, axloq - inson xatti -harakatlarini, insonlararo munosabatlarni tartibga solishning eng muhim shakllaridan biri. Boshqacha aytganda, bu jamoat irodasining shakllaridan biridir. axloq axloq axloq temperament
Axloq
Qizig'i shundaki, "axloq" tushunchasi "axloq" tushunchasining nusxasi. Lotin "mos" so'zi "etos" so'zining semantik analogidir. Ko'plikda "mos" "mores" ga o'xshaydi.
Aristotelning etika kontseptsiyasini yunon tilidan lotin tiliga to'g'ri tarjima qilish uchun Tsitseron "moralis" (axloqiy) atamasini tuzdi.
Axloq - inson ongining eng qadimiy shakli, uning boshlanishini ibtidoiy tartibda ko'rish mumkin. Axloq har doim jamoaviy hodisa bo'lgan mehnat jarayonida shakllangan. Ibtidoiy jamiyatdagi odamning butun hayoti butun jamoaning ko'z o'ngida o'tdi. Va uning faoliyatining har bir turi har bir kishining xulq -atvoriga haqiqiy xarakterga ega bo'lgan jamoa tomonidan oqlandi yoki qoralandi, chunki ko'pchilikning individual shaxs ustidan kuchi cheksiz edi.
Ibtidoiy jamiyat axloqi, tabiiyki, rivojlanishning past darajasida edi, u kannibalizm (kannibalizm) va keksalarni o'ldirish, qonli adovat va shafqatsiz jazolarni oqladi.
Jamiyatning rivojlanishi va uning iqtisodiy va ijtimoiy madaniyatining o'zgarishi bilan axloq ham o'zgaradi. Ahloqiy munosabatlar sinfiy jamiyatga o'tish bilan tubdan buzildi. Agar ibtidoiy tuzumda axloqiy me'yorlar jamiyatning barcha a'zolari uchun bir xil bo'lsa, sinflar paydo bo'lishi bilan ular u yoki bu sinf manfaatlarini ifoda eta boshladilar. Ma'lumki, sinflar har xil sharoitda yashaydilar, moddiy ne'matlarni ishlab chiqarish va tarqatish tizimida turlicha o'rinlarni egallaydilar, bu ularni atrofdagi voqelikka, odamlarning xulq -atvoriga har xil qiziqish va qarashlarni keltirib chiqaradi. Har bir sinf o'ziga xos axloq tizimini yaratadi va jamiyat bir vaqtning o'zida qancha sinf bo'lsa, shuncha axloqiy tizimga ega bo'lishi mumkin.
Axloq ham universal elementlarga ega - har qanday sinf uchun zarur bo'lgan talablar. Bular insoniyat jamiyatining "elementar" deb ataladigan me'yor va qoidalari (xushmuomalalik, kattalarga hurmat, mehmondo'stlik va boshqalar). Bu me'yor va qoidalarni takomillashtirish orqali insoniyat ularni avloddan -avlodga uzatadi; davrdan davrga.
Axloqning asosiy o'ziga xos xususiyatlari:
Do'stlaringiz bilan baham: |
