Chorva, parranda va baliq mahsulotlarini yetishtirish, qayta ishlash

4-jadval


Past haroratning sut tarkibidagi mikroorganizmlarning ko‘payishiga ta’siri (A.F.Voytkevich maiumoti)

Turli xaroratda, 1 ml sut tarkibida _{Ko‘rsatkichlar:} mikroorganizmlaming ko‘payishi

4-5 °C 10°C
1. Yangi sog‘ilgan _{4295 4295}
sutda
2. 24 soat o‘tgach 4138 13961
3. 48 soat o‘tgach 4566 127707
4. 72 soat o‘tgach 8407 5725277
5. 96 soat o‘tgach 19693 39490272
Professor R.B.Davidov maiumotiga ko‘ra, sutning harorati 0°C boisa, uning bakteritsidligi 48 soatgacha yetishi mumkin. Shuningdek, +5°C da 36 soatgacha,
+10°C da 24 soatgacha, +25°C da 6 soatgacha va
+30°C soatgacha sutning bakteriotsidlik xususiyati saqlanar ekan.
Sutning kislotadorligi. Sutning kislotadorlik xususiyati temer (°T) darajasi bilan belgilanadi. Temer darajasi deganda, fenolftalin indikatori yordamida suv bilan ikki marta suyultirilgan 100 ml sutni neytrallash uchun sarflanadigan ishqoming detsinormal eritma miqdori tushuniladi. Yangi sog‘ib olingan sutning kislotadorlik darajasi 16-18°T ga teng boiadi. Bu degan so‘z yangi sog‘ib olingan 100 ml sutning titrlash uchun
no



0,1 vodorod ishqor eritmasidan 16-18 ml sarqlanishi demakdir. Ayrim sigirlar sutida bu ko‘rsatjkich oz yoki ko‘proq bo‘lishi mumkin.
Sutning kislotaliligi uning haroratiga, tozaligiga va saqlash sharoitiga ham ko‘p jihatdan bogMiq. Ya'ni sut toza bo‘lmasa, issiq yerda saqlansa, uning tarkibidagi kislotadorlik darajasi oshib ketadi. Sutning sifati buziladi. Sutning kislotadorlik darajasi 28-30°T bo‘lsa, uni qaynatganda ivib chirib qoladi. Agar bu ko‘rsatgich 60-70° ga yetsa, sutning sifati yomonlashib ketadi. Shuning uchun sutni qabul qilishda uning kislotaliligi tekshiriladi.
Og‘iz suti. Sigiming tuqqan vaqtidan boshlab to
5-8 kunga qadar bergan sutiga «og‘iz suti» deyiladi. Og‘iz suti o‘zining kimyoviy tarkibiga ko‘ra oddiy sutdan farq qiladi. Masalan, uning tarkibida: suv 75,42 foiz, oqsil 15,0 foiz, yog‘ 5,40 foiz, sut qandi 3,31 foiz, mineral tuzlar yig‘indisi 1,2 foiz va hokazo. Og‘iz suti- ning rangi oq-sariq, mazasi sho‘rroq, o‘ziga xos hidga egadir. Uning kislotadorlik xususiyati yuqori bo‘lib, qaynatganda tez iviydi. Yangi tug‘ilgan organizm uc- hun bu sut hech bir boshqa modda bilan almashtirib bo‘lmaydigan oziq hisoblanadi. Og‘iz sutining yana bir muhim xususiyati u yangi tug‘ilgan organizm oshqozon va ichagini dastlabki axlatdan tozalaydi. Shuningdek, og‘iz sutida immuno tanachalar bo‘lib, yosh organizmga turli xildagi kasallik qo‘zg‘atuvchi mikroblar tushi- shidan saqlaydi va organizmni sog‘lomlashtirishda, tez o‘sib rivoj topishida muhim ahamiyatga ega.