Chizma geometriyasi va muxandislaik grafikasi

Qo`shimcha  ko`rinish
.  Agar  buyum  sirtidagi  bir  qismnining  shakli  va  o`lchamlarini 
ko`rinishlarning  birortasida  ham  aniq  ko`rsatish  mumkin  bo`lmasa,  u  holda  bu  qism  alohida 
tanlab  olingan  tekislikda  bajariladi  va  u  qo`shimcha  ko`rinish  deb  yuritiladi.  Qo`shimcha 
ko`rinish  buyum  sirtini  chegaralovchi  tekislikka  parallel  qilib  olinadi  va  chizma  tekisligiga 
joylashtirib chiziladi. 

---

5-chizmada berilgan detal qiya qismga ega. Uning qiya qismidagi silindr aylanasi ustdan 
va chapdan ko`rinishlarda o`zgarib eilips shaklida proyeksiyalangan (5-chizma, a). Shu sababli 
detal  qismiga  parallel  qilib  qo`shimcha  P  tekislik  olinadi,  qiya  .qism  o`sha  P  tekislikka 
proyeksiyalanadi va-chizmada ioylashtiriladi (5-chizma, b). 
  
 
 
        a 
 
b 
5-chizma 
Agar qo`shimcha ko`rinish proyeksion bog`lanishda bo`lsa, unda “ko`rinish” so`zi yozib 
ko`rsatilmaydi  (6-chizma,  a),  Aks  holda  qo`shimcha  ko`rinish  chizmada  A  ko`rinish  tarzida 
yozib  ko`rsatiladi  (6-chizma,  b).  Zarur  bo`lganda  qo`shimcha  ko`rinishni  burib  ko`rsatishga 
ruxsat etiladi. U holda “ko`rinish” so`zi yonida yoki ostida “burilgan” so`zi qo`shib yoziladi (6-
chizma, c). 
 
6-chizma