Chiziqli regressiya va korrelyasiya Regressiya nima?

Xatolikka yo’l qo’yish natijalari

Xatolikka yo’l qo’lilishida ma’lumotlarni tanlashdagi xatolik ham sabab bo’lishi

mumkin. Chunki tadqiqotchi ko’rsatkichlar orasidagi bog’lanish qonuniyatlarini
aniqlashda tanlab olingan ma’lumotlar asosida ish ko’radi.
Tanlashdagi xatolik ko’pchilik holatlarda iqtisodiy jarayonlarni o’rganishda
boshlang’ich statistik ma’lumotlar to’plamini bir jinisli bo’lmaganligi uchun ham
yuzaga keladi. Agar ma’lumotlar zamon va makonda bir jinisli bo’lmasa regressiya
tenglamasi hech qanday ma’noga ega bo’lmaydi. Bunday holatlarda natijani yaxshilash
uchun o’rganilayotgan statistik ko’rsatkichlarning anamal(haqiqatga to’g’ri
kelamaydigan) qiymatlarini to’plash birliklaridan chiqarib tashlanadi.

Ma’lumotlarni o’rganishdagi xatoliklar

Regressiya usullarini amaliyotda qo’llashda ma’lumotlarni o’rganishdagi

xatoliklar katta xavf tug’diradi.
Agar noto’g’ri qurilgan modellarni ularni shaklini o’zgartirib xatolikni
kamaytirish mumkin bo’lsa, ma’lumotlarni tanlashdagi xatolikni ma’lumotlar hajmini, ya’ni statistik to’plamni kattalashtirish bilan kamaytirish mumkin.
Ma’lumotlarni o’lchashdagi xatoliklar makrodarajadagi tadqiqotlarda katta
axamiyatga ega

Chiziqli regressiya

Chiziqli regressiyani qurish uning a va b parametrlarini baholashga olib keladi.

Chiziqli regressiyaning parametrlarini baholash turli usullar bilan amalga oshiriladi.
Chiziqli regressiyaning parametrlarini baholashning klassik usullaridan biri

eng kichik kvadratlar usuli ( E K K U) dir.

EKKU (3.3) tenglamasining “ a ” va “b ” parametrlarini shunday qiymatlarini topish imkoniyatini beradiki, natijaviy y omilning haqiqiy qiymatlarini hisoblangan

Eng kichik kvadratlar usuli - EKKU

yˆx
nazariy qiymatlaridan og’ishi(farqi)ning kvadratlari yig’indisi minimum darajada
bo’ladi va u quydagicha ifodalanadi:
(3.6)

n

i

xi


i1
2
)  min

ˆ
( y  y

Chiziqli regressiya tenglamasida b parametr regressiya koeffitsienti deyiladi. Uning qiymati ta’sir etuvchi omil bir birlikda o’zgarganda natijaning o’rtacha qanchaga o’zgarishini ko’rsatadi. Masalan, ishlab chiqarish funktsiyasi yˆx  3000  2  x bo’lsin (

y - harajat (mln.so’m), x - maxsulot birligi miqdori). Ishlab chiqarish funktsiyasidan ko’rinadiki mahsulot hajmining bir birlikka o’zgarishi ishlab chiqarish harajatlarini o’rtaga 2 mln. so’mga ortishini ko’rsatadi, ya’ni qo’shimcha 1-birlik ishlab chiqarish uchun harajatlarni o’rtaga 2 mln. so’mga ko’paytirishni talab etadi.

E'TIBORINGIZ UCHUN

RAHMAT !!!
http://hozir.org