Chirchiq davlat pedagogika instituti

Kristallarning anizotropligi uning ma’lum yunalishdagi tomonlari Bilan ikkinchi bir boshqa yunalishdagi tomonlarining mexanik, optik,termik va elektrik xususiyatlarining xilma-xilligidir.

Gips ,kvars,silluda,talk kabi minerallar shular jumlasidandir.

Kristalloptik xususiyatining xilma-xilligini island shpati misolida yaqqol ko`rish mumkin(6-rasm)

B iron tasvir yoki harf ustida turgan island shpatining kristalli uni ikkilantirib ko‘rsatadi , ikkinchi boshqa yunalishidagi yoqlari esa tasvirini ko‘rsata olmaydi. Shu xodisa island shpati kristallning anezotrop xususiyatidir.

Kristallar turli yunalishdagi yoqlarining termik xususiyati xilma-xil ekanligini gips kristali misolida kurish mumkin. Erib turgan shamga gips kristali botirib olingach,kristallning hamma yoqlarida sovuk qotgan yupka shamli pustloq hosil bo‘ladi.

Shamli po`stloqga qizdirilgan igna uchi tekkizilganda u kristalning hamma yoqlarida turlicha eriydi. Demak, shamli po`stloqning erish tezligi gips kristalining yoqlari turlicha termik xususiyatga egaligidan dalolat beradi.