Chiniboyev Mirza Mamasharif o‘g‘li

UMUMIY XULOSALAR...............................................................................
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI....................................
ILOVALAR.....................................................................................................

Kirish
Tadqiqodning dolzarbligi va zaruriyati. Sport turlari bo‘yicha dunyo xalqlari orasida sport o‘yinlari muayyan xalqning tezda dunyoga tanilishi va o‘ziga xosligini aks ettiradi. Bu o‘yinlar paydo bo‘lishidan to hozirgi kungacha takomillashib halqaro musobaqalar davlat reytingini belgilab berish darajasida e’tirof etiladi. Ayniqsa, voleybol sport turi hozirgi kunda yildan-yilga raqobatning jadal keskinlashuvi bilan muhim o‘ringa ega. Voleybol sport turi bo‘yicha o‘tkazib kelinayotgan milliy chempionatlar va o‘ta nufuzli halqaro musobaqalarda yuksak natijaga erishish uchun jismoniy potensial zahirasini kuchaytirish va kengaytirish, eng asosiysi sportchilarni saralab olishda muhim o‘rin tutadi. Bu omil jismoniy tarbiya mashg‘ulotlarida 10-11 yoshli o‘quvchilarni voleybol sport turiga o`rgatishda muhim manba hisoblanadi.
Butun jahon mamlakatlarida nafaqat voleybol, shuningdek sport turlariga ham saralab olish amaliyotida 10-11 yoshli o‘quvchilar asosini tashkil qiladi va boshlang‘ich tayyorgarlik davrida o‘smirlarning jismoniy tayyorgarlik darajasini oshirish mexanizmlaridan foydalanib yosh o‘quvchilar ichidan iqtidorli sportchilarni saralab olish va voleybol sport turini o‘rgatishning samarali usullarini tatbiq qilish eng muhim vazifadan hisoblanadi. Rivojlangan davlatlar orasida shunday klublar borki, o‘smirlarni hatto 4-5 yoshidan boshlab mashg‘ulotga qobiliyati borligini va genetik prognoz orqali saralab olish jarayonlari amalga oshiriladi. Shuningdek, bu jarayonga kompleks tarzda zamonaviy yondashish zarurati yuzaga kelmoqda.
Respublikamizda sport o‘yinlari tizimida sportchilarni saralash eng dolzarb muammolardan biri sifatida qaraladi. Shu jumladan bolalarning har tomonlama intellektual rivojlanishida yosh avlodni shakllantirish, jamiyat rivojiga mos barkamol shaxsni voyaga etkazishga barcha imkoniyatlar yaratilmoqda. Ayniqsa umumta’lim maktablari o‘quvchilari orasidan iste’dodli yoshlarni saralab olish maqsadida sport to‘garaklari va seksiya mashg‘ulotlarini tashkil etish, sportga ixtisoslashtirilgan (voleybol, futbol, gandbol, basketbol va hakazo) sport maktablariga, ta’lim muassasalari va sport klublariga iqtidorli yosh avlodni tizimli ravishda tanlab olish chora tadbirlari qisman darajada ishlab chiqilgan.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 3 iyundagi “Jismoniy tarbiya va sportni yanada rivojlantirish chora tadbirlari to‘g‘risida” gi PQ-3031 son karori, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 6 apreldagi 187-son qarori, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining O‘zbekiston Respublikisida “Jismoniy tarbiya va sport vazirligini tashkil etish to‘g‘risida” gi qarorlarida belgilangan vazifalarni amalga oshirishda mazkur dissertatsiya tadqiqoti muayyan darajada xizmat qiladi.