«C# dasturlash tili» O’quv qo’llanma

for sikli
Siz Qandaydir kod (blok) lar ketma-ketligini bir necha marta bajarishingiz mumkin, va bunga sikl deb aytiladi. Bu bo’limda biz for siklini ko’ramiz. S# da bu sikl xuddi S, CQQ va Java dagiday ishlaydi. for siklining eng oddiy sintaksisi:
for(initsializatsiya, shart, iteratsiya) operator;
Siklning initsializatsiyasi javob beradigan Qismi umumiy Qabul Qilingan shaklda sikl o’zgaruvchisiga biror boshlang’ich Qiymatni beradi. Shart sikl o’zgaruvchisini tekshiradigan matiQiy ifoda hisoblanadi. Agar mana shu ifodaning natijaviy Qiymati true bo’lsa, sikl bajarilishi davom etadi, agar u yolg’on bo’lsa sikl yakunlanadi. Iteratsion ifoda esa sikl o’zgaruvchisining har bir siklning bajarilishidagi o’zgarishini ifodalaydi. for siklining ishlatilishi Quyidagi QisQa dasturda namoyish Qilinadi :
G’G’ for siklining ishlatilishini namoyish Qilinadigan dastur.
using System;
class ForDemo {
public static void Main() { int count;
for(count q 0; count < 5; count q countQ1) {
int num q count Q1;
Console.WriteLine(" Bu siklning " Q num Q "- o’tish."); )
Console.WriteLine("Sikl tugadi.");

Quyida bu dasturning bajarilish natijasi ko’rsatilgan:

Bu siklning 1- o’tishi.
Bu siklning 2- o’tishi.
Bu siklning 3- o’tishi.
Bu siklning 4- o’tishi.
Bu siklning 5- o’tishi.
Sikl tugadi.");
Bu misolda count sikl o’zgaruvchisi bo’lib hisoblanadi. Dastlab for siklining initsia­lizatsiyasida unga nol Qiymat beriladi. Siklning har bir takrorlanish boshida (birinchisi ham kiradi) count < 5 shartini tekshirish bajariladi. Agar shart rost bo’lsa, u holda writeLir.e() operatori bajariladi, so’ngra siklning iteratsion Qismi a zatem initsializatsiya Qilinadi (ya’ni count o’zgaruvchisiga yangi count Q i ga teng bo’lgan Qiymat beriladi). Bu jarayon toki sikl o’zgaruvchisining Qiymati shartni Qanoatlantirmaguncha takrorlanaveradi. Shu paytdan boshlab siklning bajarilishi to’xtatiladi. Dasturdagi nun o’zgaruvchisi chiQarilayotgan satrlarning sikl bo’yicha o’tishlari raQami noldanmas, birdan boshlanishi uchun kiritilgan.
Amalda professional tarzda yozilgan S# dasturda siz oldingi misolda yozilganidek siklning iteratsion Qismini uchratmaysiz. YA’ni, Quyida keltirilganiga o’xshash for siklida juda kam uchraydi.
count q count Q 1;
Sababi shundaki, S# da, o’zgaruvchining dastlabki Qiymatini birga ancha samarali oshiradigan maxsus inkrement degan operator bor. Bu operator ikkita Qo’shish belgisi (QQ) bilan belgilanadigan operatordir. YUQorida keltirilgan for siklining iteratsion Qismi inkrement operatori yordamida Quyidagicha yoziladi:
countQQ;
Shunga ko’ra for siklining to’liQ ko’rinishi Quyidagicha bo’ladi:
for(count q 0; count < 5; countQQ)
U xuddi oldingidek aniQ ishlaydi. Shuning bilan bir Qatorda S# da ikkita minus belgisi (--) bilan ishlatiladigan dekrement operatori ham bor. Bu operator o’z operandini bittaga kamaytirish uchun ishlatiladi.


Bir daQiQalik amaliyot.

1. 
   if operatori Qanday aytiladi ?
   
2. 
   for operatori Qaysi operatorlarga kiradi?
   
3. 
   S#da Qanday taQQoslash operatorlari bor?