Buxoro tuman xalq ta’limi bo’limiga qarashli 27-umumiy o’rta ta’lim maktabining “Geografiya” fani o’qituvchisi Sanoyeva Charos Komilovnaning

Umumiy o’rta ta’lim maktablarida tabiiy geografik sayohatlarni tashkil etish metodikasi
Ta’limni tashkil qilishning xilma-xil shakllari ichida sayohatning ahamiyati katta.Ekskursiya lotincha-exsichcho(ekskurro) so’zidan olingan bo’lib yugurib chiqaman degan ma’noni anglatadi. O’quv sayohat ta’lim tarbiya ishlarining bir turi bo’lib, o’rganilayotgan ob’yektni uning turgan joyida bevosita ko’rib, idrok etish asosida o’tkaziladi.
O’quv sayohat quyidagi xususiyatlari bilan ajralib turadi:
1.Ob’ektni bevosita ko’z bilan ko’rib o’rganiladi va o’zlashtiriladi.
2.O’rganilayotgan ob’ektni uning turgan joyida tekshirish talab qilinadi.
3.Boshqa birorta fan Geografiya fanichalik sayohatga boy emas
4. O’quv sayohatlariga olib borish geografik tasavvur va tushunchalar hosil qilishda eng muhim vosita hisoblanadi.
O’qituvchi o’quv sayohatiga tayyorlanishda quyidagilarga e’tibor berishi kerak.

1. 
   O’quv sayohati uyushtiriladigan ob’ektni tanlash.
   
2. 
   O’quv sayohati mazmuni va marshrutinibelgilash
   
3. 
   O’quv sayohatiga o’quvchilarni tayyorlash..
   

Tabiiy va iqtisodiy geografiyada sayohat uyushtirish bir-biriga o’xshaydi. Har ikkala o’quv sayohatida ham uni uyushtirish rejasi quyidagicha bo’lishi mumkin:

1. 
   Oy,kun,sinf(27.03.2022. 8-sinflar)
   
2. 
   O’quv sayohati mavzusi .Masalan:Yengil sanoat
   
3. 
   O’quv sayohati maqsadi: Buxoro tumanidagi yengil sanoat korxonalari bilan tanishish.
   
4. 
   O’quv sayohati o’tkaziladigan joy va ko’zdan kechiriladigan ob’ektlar.Maktab atrofidagi xususiy tikuvchilik korxonasiga va h.k.
   
5. 
   O’quv sayohati uchun zarur asboblar:daftar,ruchksa,chizg’ich,o’chirg’ich,yengil sanoat mahsulotlari…)
   
6. 
   O’quv sayohatini o’tkazish
   
7. 
   O’quv sayohatida yig’ilgan ma’lumotlar tartibga solinadi.
   

O’quv sayohatini mavzuni o’rganishdan oldin ham,mavzuni o’rgangandan keyin ham uyushtirish mumkin. Agar o’quv sayohati mavzuni o’rganishdan oldin amakga oshirilsa,uning asosiy maqsadi geografik tushunchalarni shakllantirish uchun zarur bo’ladigan tasavvurlarni hosil qilishdan iborat bo’ladi. Mavzu o’rganib bo’lgandan keyingi o’quv sayohatlarining maqsadi esa o’quvchilarda egallagan bilimlarni yanada oydinlashtirish mustahkamlash va zarur ko’nikma hamda malakalarni shakllantirish uchun xizmat qiladi.
Ammo tajribalar shuni ko’rsatmoqdaki , geografiya ta’limida ko’proqaralash shakldagi o’quv sayohatlari qo’llaniladi.