Buxoro psixologiya va xorijiy tillar instituti c-1-21 ap guruh talabasi Raxmonova Fotimaning “diqqatning neyrofiziologik xususiyatlari va ontogenezda o’zgarishi “mavzusida

Diqqatning rivojlanishi

• Diqqatning rivojlanishi bir necha bosqichda amalga oshadi :
• Bola hayotining birinchi hafta va oylarida mo’ljal olish refleksi namoyon bo’lib, u ihtiyorsiz diqqatni obyektiv tug’ma belgisi bo’lib, diqqatning jamlanishi juda past darajada bo’ladi.
• Birinchi yil ohiriga kelib mo’ljal olish – tadqiq etish faoliyati kuzatilib, ihtiyoriy diqqatni kelajakdagi rivojlanish vositasi hisoblanadi.
• Bola hayotining ikkinchi yilida ihtiyoriy diqqat negizlari namoyon bo’ladi: kattalar ta’siri asosida bola diqqatini nomi aytilgan predmetga qaratadi.
• Bola hayotining ikkinchi yilini ohiri va uchinchi yilida ihtiyoriy diqqatni boshlang’ich shakli rivojlanadi. Bu yoshda bola ikki predmet yoki harakatga nisbatan diqqatini taqsimlay olmaydi.

Diqqatni rivojlantirish

• Psixologlar bolalarda diqqatni rivojlantirishning 6 bosqichini ajratib ko'rsatishadi.
• Buzilgan (0 yoshdan 1 yoshgacha). Bolalarni har qanday shovqin yoki yangi o'yinchoq bilan chalg'itishi mumkin.
• Ruxsat etilgan (1-2 yil). O'z biznesi bilan shug'ullanadigan bola unga shunchalik singib ketganki, u atrofda hech narsani sezmaydi.
• Moslashuvchan bitta kanal (2-3 yil). U o'ziga murojaatni eshitgandan so'ng faoliyatini to'xtata oladi, lekin tezda unga qaytadi.
• Mavjud bitta kanal (3-4 yil). Bolalar bir jarayondan ikkinchisiga o'tishi, darslarini to'xtatishi va keyin yana qaytib kelishi mumkin.
• Ikki kanalli qisqa (4-5 yil). Bola bir vaqtning o'zida ikkita narsani qilish qobiliyatini oladi - masalan, o'ynang va onasining aytganlarini tinglang. Agar kerak bo'lsa, diqqatni jamlashga qodir bo'lgan murakkab harakatni bajaring.
• Mavjud ikki kanalli (5-6 yil). U bir vaqtning o'zida ikkita narsani amalga oshirishi mumkin, shuning uchun bu yoshda e'tiborni mashq qilishni boshlash kerak.
• Ushbu qadamlarni bilish ota-onalarga bolasini yaxshiroq tushunishga yordam beradi.

Diqqatning neyrofiziologik xususiyatlari