Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti

Savollar, masalalar va mashqlar 

1. 

Quyidagi  uglevodorodlarning  formulalarini  yozing.  Ularni  xalqaro 

nomenklatura bo’yicha nomlang. 

           a. Metilpropiletilen; 

           b. Simmetrik dietiletilen; 

---

 

25 

           v. Etilbutiletilen 

           g. Etilizopropiletilen 

2. 

Nima  uchun  etilen    uglevodorodlarning  reaksiyaga  kirishish  xususiyati 

nisbatan kuchli? 

3. 

Propenga  brom,  vodorod  yodid  va  sulfat  kislota  ta`sir  ettirilganda,  sodir 

bo’ladigan reaksiyalarning tenglamalarini yozing. 

4. 

Qanday  reaksiyalar  polimerizatsiya  va  polikondensatsiya  reaksiyalari  deb 

ataladi? 

5. 

Atsetilen uglevodlardagi uchbog’ning tabiati qanday. 

6. 

Normal  sharoitda 10 l atsetilen hosil qilish uchun qancha kalsiy karbid olish 

kerak? 

7. 

Ikkita  izomer  1-butin  va  2-butinni  bir-biridan  qanday  reaksiya  yordamida 

farq qilish mumkin? 

8. 

Quyidagi  uglevodlarni  ratsional  va  sistematik  nomenklaturaga  ko’ra 

nomlang: 

a) CH

2

 = CH – CH – CH

3 

                                                                        

CH

3

 

b) CH

3

 – CH

2 

– CH = CH – C –CH

3 

                                             CH

3 

                                            

                     

v) CH

3

 – CH – CH

2 

– CH

2

 

                CH 

                CH

2

   

g)   HC = C – CH

2 

– CH

2

 – CH – CH

3

 

                                             CH

3

 

d) HC = C – CH – CH

2

 – CH

3

  

                       CH

3

 

 e) HC = C – CH

2

 – CH = CH

2

 

 

---

 

26 

9. 

1-brom-2-metilbutanga  ishqorning  spirtdagi  eritmasi  ta`sir  ettirilganda, 

qanday uglevodorod hosil bo’ladi? 

10. 

Atsetilenning maxsus katalizatorlar ishtirokida sianid kislota, sirka kislota va 

etil spirt bilan birikishidan qanday birikmalar hosil bo’ladi?