Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti

15- tajriba. Etilenning yonishi 

Reaktiv va materiallar: hosil bo’layotgan etilen; tigel yoki uning qopqog’i. 

Nay  uchidan  chiqayotgan  etilen  yondiriladi.  Etilenni  yondirayotganda, 

uning  alangasi  metan  alangasiga  qaraganda  ravshan  bo’lishiga  ahamiyat  bering. 

Etilen alangasiga kiritilgan tigel qorakuya  bilan qoplanadi. 

Etilen molekulasidagi uglerodning foiz miqdorini hisoblab toping. 

 

16- tajriba. Atsetilenning hosil qilinishi 

Reaktiv  va  materiallar:  kalsiy  karbid  bo’lakchalari;  stakanda  suv, 

probirkalar. 

Probirkaga  2-3  ml  suv  quyib,  ustiga  kalsiy  karbidning  kichik 

bo’lakchasidan  1-2  dona  tashlab,  tezda  probirkaning  og’zini  nayli  tiqin  bilan 

berkiting.  Gaz  o’tkazgich  nay  ustiga  to’nkarilgan    probirkaga  atsetilen  yig’iladi. 

Bir ozdan so’ng probirkaga yig’ilgan  gazni yoqing. Bunda atsetilen tutun chiqarib 

yonadi.  Shundan  keyin  atsetilenni  nay  uchidan  chiqayotgan  vaqtida  yondiring. 

Havo  etarli  bo’lganda  ajralib  chiqayotgan  atsetilen  juda  ravshan  alanga  berib 

yonadi.  Atsetilenning  yonishini  metan  va  etilenning  yonishi  bilan  taqqoslang  va 

undagi uglerodning foiz tarkibini hisoblang: 

С 

║       Ca  +  2 HOH  →  Ca(OH)

2

  + HC ≡ CH 

С 

 

2 C

2

H

2

  +  5 O

2

   



 



ёниш

  4 CO

2

  +  2 H

2

O 

Hosil bo’lgan atsetilen gazi bilan 20- va 21-tajribalarni o’tkazing. 

 

---

 

24