Buxoro oziq-ovqat va yengil sanoat texnologiyasi instituti

11-tajriba. Benzin va kerosinning alangalanish harorati 

Reaktiv va materiallar: benzin, kerosin, 2 ta chinni  likobcha. 

Chinni likobchalarning biriga 1-2 ml benzin, ikkinchisiga shuncha kerosin 

quying.  Benzin  solingan  likobchaga  yonib  turgan  gugurt  cho’pi  tuting,  u  yonadi, 

kerosin  esa  yonmaydi.  Unga  tushirilgan  yonib  turgan  gugurt  o’chadi,  chunki 

kerosinni  yondirish  uchun  avval  uni  30-40

o

C  gacha    isitish  kerak.  Shundagina 

kerosin benzin kabi yonadi. 

 

---

 

20 

Savollar, masalalar va mashklar 

1. 

Gomologik qator nima? Izomeriya hodisasi deb nimaga aytiladi. 

2. 

Geptanning  izomerlarini  yozing,  ratsional  va  IUPAK  nomenklaturasi 

buyicha nomlang. 

3. 

2,3-dimetilgeksan 2,3,4-trimetilpentanning struktura formulalarini yozing va 

ratsional nomenklatura buyicha nomlang. 

4. 

Quyida  ko’rsatilgan  birikmalarning  struktura  formulalarini  yozing:  2,3-

dimetil 4,4-dietilgeptan, 4,4,5,5-tetrametiloktan, 4-propiloktan, 4-izopropiloktan. 

5. 

Quyidagi  alkilgalogenidlarga  natriy  metali  ta`sir  ettirilganda  qanday 

uglevodorodlar hosil bo’lish tenglamalarini yozing va ularni nomlang. 

          a.Etilyodid + metilyodid 

          b.Etilxlorid + propilxlorid 

          v. 1-xlorpropan + 2 –xlorbutan 

          g. Yodetan+2 metil – 2 yodpropan 

          d. Propilbromid + butilbromid 

          e. 3-metil – 2 xlorgeksan + 2-xlorbutan      

          j. 2-metil -3 yodbutan + 2,2 – dimetil – 4-xlorpentan 

6. 

Quyidagi  berilgan  reaksiyalarning  tenglamalarini  yozing,  hosil  bo’lgan 

nitrobirikmalar nomlarini ayting.  

          a.Butan + HONO

2

 → 

          b. Pentan + HONO

2

   → 

          v. 3-etilgeksan + HONO

2

  → 

          g. 2- metilgeksan + HONO

2

   → 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

21