Buxoro oziq ovqat va yengil sanoat texnologiya instituti

Uskunalarni  yuklanish  koeffisienti  ham  uskunalardan  vaqt  bo`yicha  foydalanishni 

tavsiflaydi. Smenalilik koeffisientidan farqli ravishda, u mahsulotning mehnat sig’imini hisobga 

oladi.  U  mazkur  uskunada  tayyorlangan  barcha  mahsulotlar  mehnat  sig’imining  uning  ishlash 

vaqti fondiga nisbati orqali aniqlanadi. Mazkur misolda ushbu koeffisient quyidagicha bo`ladi: 

 

Korxonada  asosiy  ishlab  chiqarish  fondlaridan  foydalanishni  to`liq  baholash  uchun 

rej 

haq 

t

 

t

 

К

 

eks 



 

s 

. 

u 

sm 

A 

MS 

K 



 

47 

, 

1 

40 

60 

200 

30 

50 

360 



 



 



 



 



 



 

sm

 

К 

72

 

,

 

0

 

2

 

44

 

,

 

1

 



 



 

 

К

yuk

 

---

 

53 

ekstensiv ko`rsatkichlardan  tashqari, ularning quvvat bo`yicha yuklanish tabiatini o`rganish ham 

muhim ahamiyat kasb etadi. Bu erda yuqorida aytib o`tilganidek, texnologik uskunalar amaldagi 

unumdorligining,  ya`ni  texnik  asoslangan  progressiv  unumdorlikning  me`yoriy  unumdorlikka 

nisbati  asosida,  ya`ni  uskunalardan  intensiv  foydalanish  koeffisientidan  foydalanish,  uni 

quyidagi formula bo`yicha hisoblash mumkin:  

 

Bu erda: ICH

xak  



 vaqt birligida uskunada ishlab chiqarilgan haqaqiy mahsulot miqdori; 

ICH

m

 



  vaqt  birligida  uskunada  texnik  jihatdan  asoslangan  mahsulot  ishlab  chiqarish 

me`yori. 

 

Misol. Pasport ma`lumotlari bo`yicha dastgohda bir soatda 100 ta detal’ yasash mumkin, 

amalda  esa  shu  vaqt  ichida  faqat  80  ta  detal’  tayyorlandi.  U  holda  K

int

q0,8  (80:100),  ya`ni 

dastgohdan quvvat bo`yicha foydalanish 80 foizni tashkil qildi.