Buxoro oziq ovqat va yengil sanoat texnologiya instituti


Mehnatga  vaqtbay  haq  to`lash



Download 1,6 Mb.
Pdf ko'rish
bet121/149
Sana21.07.2021
Hajmi1,6 Mb.
#124695
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   149
Bog'liq
korxona iqtisodiyoti

Mehnatga  vaqtbay  haq  to`lash  tarif  tizimida  ko`zda  tutiluvchi  ishlab  berilgan  vaqt  - 

kalendar’ vaqt emas, balki me`yoriy vaqt uchun to`lanadigan haqni anglatadi. 



Vaqtbay-mukofotli  haq  to`lashda  ishchi  ishlab  bergan  vaqtiga  haq  olishdan  tashqari, 

ushbu ish haqiga ma`lum bir foiz hisobida mukofot ham oladi. 



Mehnatga  akkord  haq  to`lash  tizimi  mehnatga  ishbay  haq  to`lashning  bir  turi  bo`lib, 

uning  mohiyatiga  ko`ra,  bunda  bajarilishi  kerak  bo`lgan  ishlarni  muddatini  ko`rsatgan  holda 

baholash amalga oshiriladi. 

Korxonada  quyidagi  hollarda  akkord  haq  to`lash  tizimidan  foydalanish  maqsadga 

muvofiq hisoblanadi: 

korxona  biron-bir  buyurtmani  o`z  vaqtida  bajara  olmasa  va  buning  uchun 



shartnomaga asosan yirik miqdorda jarima to`laydigan bo`lsa; 

korxonaning  to`xtab  qolishiga  sabab  bo`luvchi  favqulodda  vaziyatlar  (yong’in, 



sel,  zilzila,  suv  toshqini  yoki  jiddiy  sabablarga  ko`ra  asosiy  texnologik  liniyalarning  ishdan 

chiqish hollari) ro`y berganda; 

alohida  ishlarni  bajarishga  zarurat  tug’ilganda  yoki  korxonada  yangi  asbob-



uskunalar ishga tushirilganda. 

Ko`pchilik korxonalarda ish haqini  hisoblash tarif tizimi, ayniqsa uning tarif stavkasi va 

tarif setkalari kabi elementlari asosida amalga oshiriladi. 

Tarif  stavkasi

turli  guruh  va  kategoriyadagi  ishchilarning  vaqt  birligidagi  mehnati 



uchun  to`lanuvchi  haqning  mutlaq  (absolyut)  o`lchamidir.  Minimal  tarif  stavkasi  yoki  birinchi 

razryadli stavka boshlang’ich hisoblanadi. U eng oddiy mehnat turiga to`lanuvchi haq darajasini 

belgilab beradi. 

Tarif  setkalari  mehnatga  haq  to`lashdagi  mutanosibliklarni  malaka  darajasini  hisobga 

olgan  holda,  belgilash  uchun  xizmat    qiladi.  U  tarif  razryadlari  va  ularga  mos  keluvchi  tarif 

koeffisientlari  yig’indisini  ifodalaydi.  Tarif  koeffisientining  eng  past  razryadi  birga  teng  deb 

olinadi.  Undan  keyingi  tarif  razryadlari  mos  keluvchi  tarif  stavkalari    birinchi  razryadli  tarif 

stavkasidan necha marta katta bo`lishini ko`rsatadi. 

Kadrlar,  mehnat  unumdorligi  va  ish  haqi  o`zaro  chambarchas  bog’liq  bo`lgan 

tushunchalar  hisoblanadi.  Har  bir  korxonada  mehnat  va  ish  haqi  bo`yicha  reja  tuzilib,  uning 

maqsadlari  ishchi  kuchidan  foydalanishni  yaxshilash  zaxiralarini  topish  va  bu  asosda  mehnat 

unumdorligini  oshirishga  qaratilgan  bo`lishi  lozim.  Bu  rejalarga  ko`ra  mehnat  unumdorligining 

o`sish sur`ati o`rtacha ish haqi suratlaridan tezroq o`sishi lozim. 


Download 1,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   117   118   119   120   121   122   123   124   ...   149




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish