Buxoro muhandislik-texnologiya instituti

1.3.3 Birlamchi o’zgartirgich modeli (PP) 

 

 3a-rasm – Birlamchi o’zgartirgich struktura sxemasi  

 

Bunda  y(t) – xamir namligi (rostlanadigan parametr); 

   

Y(t) – BO’ dan chiquvchi signal (0...1). 

Birlamchi  o’zgartirgichning  inertsiyasi  ob’ekt  inertsiyasigaqaraganda  cheksiz 

kichik. Birlamchi o’zgartirgich chiqishidan elektr signali chiqadi. Elektr signali  har xil 

diapazandagi tok, kuchlanish, raqamli signal va h.k. bo’lishi mumkin, lekin harqanday 

holda  ham  o’lchanayotgan  kattalikning  minimalqiymatiga  chiqishdagi  signalning 

minimalqiymati,  maksimalqiymatiga  chiqishdagi  signalning  maksimalqiymati  mos 

keladi.      Chiqish  signalining  birlik  shaklidagi  modeli  uchun  0  dan  1  gacha  oraliqda 

x(t) 

u(t) 

y(t) 

РО 

ИҚ 

Р 

z(t) 

БЎ 

Y(t) 

БЎ 

y(t) 

Y(t) 

---

 

1 

o’zgaruvchi  o’lchovsiz  o’zgaruvchi  olinadi.  Statik    xarakteristikaquyidagicha 

tavsiflanadi:  

 

 4-rasm – Birlamchi o’zgartirgichning statik xarakteristikasi  

























max

max

min

min

max

)

(

,

1

)

(

)

(

),

(

1

)

(

y

t

y

t

Y

y

t

y

y

t

y

y

y

t

Y

  

(7) 

y

max

, y

min

 – muayyan o’zgartirgichning o’lchash chegaralari. 

Shundayqilib,  birlamchi  o’zgartirgichning  matematik  tavsifiquyidagi  ko’rinishda 

bo’ladi:  

)

(

)

(

min

max

c

c

c

t

Y

Т





 

 

 

 

 

(8)