Buxoro davlat universiteti pedagogika kafedrasi «umumiy pedagogika»

uchun qo’llanma» degan metodik asari ilova qilindi. 1870 yilda esa IIIo’quv yili uchun 
ham  «Ona  tili»  darsligi  bosilib  chiqdi.  Bundan  tashqari,  Ushinskiyning  pedagogika 
sohasidagi  asosiy  nazariy  asari  hisoblangan  «Kishi  –  tarbiya  predmeti  sifatida» 
(«Pedagogik  antropologiyadan  tajriba»)  nomli  asari  ayrim  jildlarga  bo’linib  nashr 
qilina boshladi. 1867 yilda bu asarning I jildi, 1869 yilda II jildi bosilib chiqdi.  
K.D.Ushinskiyning  xizmati  shundaki,  u  o’z  vataniga,  o’z  xalqiga  xizmat  qilishni 
pedagogik  faoliyatining  asosiy  burchi  deb  hisobladi.  Uning  ilmiy-amaliy  pedagogik 
faoliyatining  asosiy  g’oyasi  va  yo’nalishi  ham  yuqoridagi  asarlari  bilan  bevosita 

---

196 
 
bog’liqdir. U rus pedagogikasining o’ziga xosligini,  milliy xususiyatlarini himoya qildi, 
shuningdek, tarbiya xalqchil bo’lishi lozim, deb hisobladi. 
  Xullas,  K.D.Ushinskiy  pedagogik  ta’limotining  mazmuni,  tamoyillari,  shakl  va 
metodlarini ishlab chiqishda ham ko’p ishlar qildi. U ta’limni va uning ko’rsatmaliligini, 
ongli  va  uzviy  ta’lim-tarbiya  masalalarini  ishlab  chiqdi,  o’qitish  shakl  va  metodlarining 
rang-barangligiga erishishni talab etdi. 
Shuningdek,  o’qituvchining  mehnatini  va  uning  tarbiyalanuvchi  shaxsga  ta’sirini 
yuqori baholadi.