Buxoro davlat universiteti pedagogika kafedrasi «umumiy pedagogika»

texnologiya”,  “ta’lim  texnologiyasi”,  “tarbiya  texnologiyasi”  masalalarini  alohida 
o’rganish; 
-  “Kadrlar  tayyorlash  Milliy  dasturi”asosida  “yuqori  malakali  mutaxassislar 
tayyorlovchi  va  ulardan  foydalanuvchi,  ilg’or  pedagogik  va  axborot 
texnologiyalarini ishlab chiqish”; 
-  xalqimizning  mentaliteti,  milliy  mafkura,  bozor  iqtisodiyotining  o’ziga  xos 
xususiyatlari,  demokratik  huquqiy  davlat  va  ochiq  fuqarolik  jamiyati  talablari  asosida 
mustaqillikni  mustahkamlash,  ma’naviy  salohiyatni  oshirish,  har  bir  insonni,  yosh 
avlodni XXI asr sharoitida baxtli yashashga tayyorlash omilini oshirish. 
-  uzluksiz  ta’lim  tizimining  barcha  bo’g’inlarini  qadrlar  tayyorlash  Milliy  modeli, 
jahon andozalari asosida takomillashtirish; pedagogik texnologiya bilan ta’minlash; 
-  pedagogik  jarayon  qonuniyatlarini  mukammal  o’rganish,  har  bir  pedagogik 
jarayonning  o’ziga  xos  xususiyati,  pedagogik  jarayonning  bir  butunligi,  pedagogik 
texnologiyaning tarkibiy qismlarini, pedagogik jarayonning ikki tomonlama xususiyatini 
asoslash; 
-  shaxs  rivojlanish  jarayonining  qonuniyatlarini,  shaxs  kamolotining  biologik, 
ijtimoiy – pedagogik omilini, sharqona mijoz va pedagogik texnologiyaning bog’liqligini 
har  bir  individ  va  tipik  xususiyatli  shaxsni  shakllantirish  metodikasining  o’zaro 
bog’liqligini mukammal o’rganish; 
-  komil  inson  –  barkamol  shaxsning  hozirgi  davr  mezonini,  sifatlarini 
shakllantirishda insonshunoslik fanlarining o’zaro bog’liqligi printsiplarini yaratish; 
-  shaxsni  o’zligini  bilish,  o’z-o’zini  boshqara  bilish,  o’z-o’zini  tarbiyalash, 
metodikasini  yaratish,  har  bir  ta’lim-tarbiya  muassasasida  psixologik  –  pedagogik 
diagnostika  xizmatini  tashkil  etish,  psixologik-pedagogik  diagnostika  metodikasini 
takomillashtirish, 
umumta’limning 
pedagogik 
texnologiyasini 
yaratish,ta’lim 
standartlarining  didaktik  xususiyatlarini  yoritish,  uni  jahon  andozalar  va  davr  talabiga 
mos  rivojlantirish.  Ta’lim  mazmunida  umuminsoniy  va  milliy-mintaqaviy  uyg’unligiga 
erishish. Har bir mavzuni kimga, nima uchun va qanday o’qitish texnologiyasini yaratish; 
-  ta’limning  uzviyligi  va  uzluksizligini  metodik  ta’minlash,  nazariyani  amaliyot 
bilan birligi modelini yaratish; 
-  ta’limni  intensivlash  va  differentsiyalash  texnologiyasini  fanlararo  bog’liqlik 
metodologiyasi va metodikasini yaratish; 
- oilada o’qitish, mustaqil bilim olish didaktik asoslarini ishlab chiqish; 
- uzluksiz ta’lim tizimida barcha fanlarni o’qitish didaktik asoslarini ishlab chiqish, 
maxsus fanlarni o’qitish metodikasini takomillashtirish. 
-  ta’lim  jarayonining  ilg’or  tajribalarga  asoslangan  modelini  yaratish.  Bu  modelda 
o’quvchi  –  talaba  faoliyati  va  o’quvchi  –  muallim  faoliyatining  dialektik  uyg’unligiga 
asoslanish bilim olish, o’qitish va o’rganishning uyg’unligi bilim olish motivini, bilimga 
qiziqishini  shakllantirish  ommabop  metodikasini  ishlab  chiqish,  reyting,  test  nazoratini 
takomillashtirish, joriy nazoratda bilimni mustaqil baholash tizimini joriy etish; 

---

164 
 
- ta’limda ma’naviyatning ustuvorligi, o’qitish va o’rganish, ta’limiy, tarbiyaviy va 
rivojlantiruvchi  vazifalar  uyg’unligi,  didaktik  va  tarbiyaviy  ta’sir  uyg’unligi  modelini 
yaratish; 
- didaktik vositalarning ta’limiy – tashkiliy va qo’llanish uslubiyatini yaratish ularni 
takomillashtirish bo’yicha tavsiyalar ishlab chiqish; 
- ta’lim berish shakllarini takomillashtirish, sinf-dars tizimini optimal sharoitga mos 
modellashtirish, individual ta’lim jarayonining uslubiyatini yaratish; 
-  ta’lim  metodlarini  takomillashtirish,  milliy  ta’lim  modeli  asosida  pedagogik 
texnologiyani yaratish; 
-  jahon  ilg’or  tajribalari  asosida  masofaviy  ta’lim-tarbiyaning  mazmunini, 
metodlarini, uni baholash mezonlarini ishlab chiqish; 
- ta’lim-tarbiya tizimini boshqarishning pedagogik ta’minlash, uni demokratiyalash 
va  insonparvarlashtirish,  xususiy  sohani  rivojlantirish,  kadrlar  tayyorlashda  raqobat 
muhitini yaratish; 
-  o’quv  muassasalari  mustaqilligi  va  tashabbuskorligini  ta’minlash  mexanizmini 
ishlab chiqish; 
-  bilimni  nazorat  qilish  va  o’z-o’zini  o’zlashtirish  darajasini  tekshirishning 
pedagogik  tizimini  ishlab  chiqish,  reyting  tizimini  keng  joriy  etish  va  takomillashtirib 
borish; 
- 
ta’limning  texnika  vositalarini  va  ulardan  foydalanish  metodikasini 
takomillashtirish,  ilg’or  tajribalar  asosida  ta’limning  texnika  vositalarini  ishlab  chiqish 
bo’yicha tavsiyalar berish; 
-  tarbiya  jarayonlari  qonuniyatlari  tizimi,  mazmuni,  printsiplari  va  metodlarini 
takomillashtirish uchun quyidagilarni amalga oshirish: 
-  hozirgi  davrda  tarbiyaning  maqsadi,  komil  inson  modelini  ishlab  chiqish,  tarbiya 
texnologiyasini yaratish; 
-  tarbiyaning  mazmuni  va  har  bir  insoniy  fazilatning  hozirgi  davrdagi  mohiyatini 
aniqlash,  tarbiya  mazmunida  milliylik  va  umuminsoniylik  uyg’unligiga  erishish. 
Hamkorlikdagi jahon xalqlari milliy qadriyatlarini o’rganish va ommalashtirish; 
-  tarbiyaga  bir  butunlikda  va  tizimli  yondashish  metodikasini  yaratish.  Aqliy 
tarbiya,  milliy  dunyoqarash,  milliy  ong,  tafakkur  madaniyatini  shakllantirish: 
vatanparvarlik,  ma’naviy-axloqiy  tarbiya,  huquqiy,  estetik,  mehnat,  kasb,  iqtisodiy, 
ekologik,  jismoniy  tarbiya  mazmuni  va  metodlarini,  pedagogik  texnologiyasini 
takomillashtirish; 
-  shaxsni  jamoada  tarbiyalash,  bozor  iqtisodi  sharoitida  mehnat  jamoalarining 
xususiyatlari,  o’quvchi-talabalar  jamoasini  shakllantirishning  pedagogik  asoslarini 
takomillashtirish; 
-  tarbiyaning  umumiy  metodlarini  takomillashtirish,  Sharq  xalqlarining  tarbiya 
borasidagi  tajribalarini  qo’llash  metodikasini  yaratish,  tarbiya  mazmuni  va  metodini 
insonparvarlashtirish; 
-  istiqlol  mafkurasi  asosida  yoshlarning  milliy  duyoqarashini  shakllantirish,  o’quv 
fanlarining  aqliy  kamolot  imkoniyatini  oshirish,    sinfdan  –  maktabdan  –  auditoriyadan 
tashqari ta’lim-tarbiya ishlarining dunyoqarashini tarkib toptirish darajasini oshirish; 
-  ma’naviy-axloqiy  mazmunni  takomillashtirish  uchun  milliy  va  umuminsoniy 
qadriyatlar  bilan  boyitish.  Axloqiy  tarbiyada  sharqona  namuna  metodini  qo’llash 
texnologiyasini  yaratish.  Mahallada,  oilada  axloqiy  tarbiya  nazariyasi  va  ommabop 
metodikasini ishlab chiqish; 

---

165 
 
- demokratik huquqiy davlat va  fuqarolik jamiyatida tarbiya kontseptsiyasini ishlab 
chiqish,  demokratik  huquqiy  davlat  va  fuqarolik  jamiyatini  huquqiy  asoslarini  yoshlar 
ongiga singdirish metodikasini takomillashtirish, huquqiy madaniyatli shaxs modelini va 
huquqiy fuqarolik tarbiyasi texnologiyasini yaratish; 
-  estetik  tarbiyada  milliylik  va  umuminsoniy  uyg’unligi  mazmuni  va  metodlarini 
takomillashtirish,  Sharq  estetik  qadriyatlarini  o’rganish,  ta’lim-tarbiya  jarayonida 
yoshlarni  go’zallik  qonuniyati  asosida  yashashga  tayyorlash  pedagogik  texnologiyasini 
yaratish; 
-  kasb  va  mehnat  tarbiyasini  takomillashtirish,  kasbga  yo’llash  ta’lim-tarbiyada 
ustuvorligini,  har  bir  kasb  shaxsining  modelini,  kasbnomalarini  ishlab  chiqish, 
boqimandalik  illatidan  qutilish,  yoshlarni  hayotga,  mehnatga  tayyorlash,  mehnatni 
ijtimoiy  zaruriyatga  aylantirish  metodikasini  takomillashtirish.  Mehnat  shaxs 
kamolotining  omili,  komil  inson,  ya’ni  barkamol  shaxs  fazilatining  tarkibi  ekanligini 
ilmiy  asoslash.  Bozor  iqtisodi  sharoitida  yoshlar  ijtimoiy-foydali  mehnati  tizimini, 
mezonini ishlab chiqish; 
- iqtisodiy ta’lim va tarbiya kontseptsiyasini ishlab chiqish, bozor iqtisodi sharoitida 
yoshlarda  iqtisodiy  madaniyatni  shakllantirish,  tadbirkorlikka  yo’llash  metodikasini 
yaratish. Iqtisodiy ta’lim va tarbiya pedagogik texnologiyasini ishlab chiqish, bu boradagi 
rivojlangan mamlakatlar tajribalarini o’rganish va ommalashtirish; 
- mintaqani ekologik muammosidan kelib chiqib ekologik tarbiyaning mazmuni va 
metodlarini  takomillashtirish.  Yoshlarda  ekologik  madaniyatni    shakllantirish 
kontseptsiyasini  ishlab  chiqish,  fanlarni  o’qitishning  ekologik  tarbiyaviy  imkoniyatini 
oshirish; 
-  sog’lom  avlod  dasturi  asosida  jismoniy  tarbiya  nazariyasi  va  metodikasini 
takomillashtirish,  milliy  sportni  targ’ib  qilish,  axloqiy,  estetik,  mehnat,  va  jismoniy 
tarbiyaga kompleks yondashish pedagogik texnologiyasini yaratish; 
- ma’naviyat va ma’rifat ishlarining pedagogik qonuniyatlarini o’rganish, barkamol 
shaxsni  tarbiyalashda  ma’naviyatning  tutgan  o’rni  milliy  mafkuradan  kelib  chiqadigan 
ma’naviyatning mazmunini ishlab chiqish; 
-  milliy  mafkura,  milliy  g’oyani  har  bir  ijtimoiy  guruhga  singdirish,  yoshlarning 
ijtimoiy ongini shakllantirish metodikasini yaratish. Ma’naviyat ishlarini amalga oshirish, 
qo’llanmalarni tayyorlash, uzluksiz ta’lim tizimida ma’naviy tarbiya metodikasini ishlab 
chiqish; 
-  ma’naviyat  va  ma’rifatning  o’zaro  bog’liqligini  asoslash,  ma’rifatning  didaktik 
qoidalari,  ma’naviyat  va  ma’rifat  ishlarining  samarali  shakllari  va  vositalarini 
takomillashtirish  kabi  istiqbolli  vazifalarni  va  dolzarb  muammolarni  hal  etish, 
yangilangan pedagogik fikrlarning mohiyati va uning ustivor yo’nalishlari ta’lim tizimida 
muayyan  o’zgarishlarni  amalga  oshirishni    taqozo  etadi.  Ta’lim  tizimida  o’zgarishlar 
qilish quyidagi sabab – ehtiyoj va zaruriyatlar bilan asoslanadi: 
1. Ta’limda totalitarlikdan demokratik ta’lim tizimiga o’tish. 
2. Shaxsning o’ziga xos qiziqishlarini hisobga olib, ta’limni insonparvarlashtirish. 
3.  Ta’lim  tizimi  va  jamiyatni  yangi  ijtimoiy-iqtisodiy  sharoitlarga  moslashtirish 
ehtiyoji. 
4.  O’quvchi-talabalarning  bilimlarni  sifatli  o’zlashtirishini  ta’minlaydigan  ta’lim 
tizimini shakllantirishga sharoit yaratish. 
Zamonaviy  ta’lim  taraqqiyotida  paydo  bo’layotgan  “Innovatsion  yondoshuv”,