Buxoro davlat universiteti pedagogika fakulteti chizma geometriya va chizmachilik kafedrasi

/
anjirsimon joylashgan uzuq- uzuq va nuqtaviy choklarni belgilash uchu

n

S haxmat tartibida joylashgan uzuq- uzuq va nuqtaviy choklarni belgilash uchun

C hok kuchaytirgichi olib tashlansin





Chokning bo'rtma va notekis joylari asosiy metallga ravon o'tadigan qilib ishlansi

n10-jadval Parchin choklar nomi	Parchin mix nomi	Shartli belgisi
Zich- mustaqkam choklar uchun	Yarim yumalgaq kalpoqli Tekis konus kalpoqli Tekis kalpoqli (bondarli) Yarim yashirin qalpoqli (tunukalar uchun) Yarim yumalotq qalpoqli	Zaklepka 19x90 GOST 10299—62 Zaklepka 3x8 GOST 1888—41 Zaklepka 6X12 GOST 103C3—62 Zaklepka 6x18 GOST 10301—62 Zaklepka 19X90 GOST 1191—41
Mustaxkam choklar uchun	Yarim yashirin kalpoqli Konussimon qalpoqli Kalpoq osti qismi bo'lgan konussimon qalpoqli	Zaklepka 19x90 GOST 1192—41 Zaklepka 19X90 GOST 1193—41 Zaklepka 19x90 GOST 1294—41
Mustaxkam va zich mustahkam choklar uchun	Yashirin kalpoqli	Zaklepka 19X90 GOST 10300—62

4. 
   QALAYLANGAN VA YELIMLI BIRIKMALAR.
   

Bu turdagi birikmalar xalq xo'jaligining barcha sohalarida qo'llanadi. Jumladan, radiotexnika, elektronika va asbobsozlikda qalaylab biriktirish, yog'och, metall va plastmassadan ishlangan detallar va qurilmalarni elim yordamida biriktirish usullari keng tarqalgan. Qalaylangan va elimlangan birikmalarni shartli tasvirlash va belgilash qoidalari GOST 2.313-82 (ST SEV 138-81) da belgilanadi.

Bunday birikmalarning choklari chizmada yo'g'onlashtirilgan (yo'g'onligi 2S) tutash chiziqlarda tasvnrlanadi. Qalaylangan choklar S harfiga o'xshash shartli (S) belgi bilan belgilanadi. Elimlashdan hosil bo'lgan chok esa K harfiga o'xshash (K)shartli belgi bilan belgilanadi. Choklarni strelka bilan tugallanuvchn chikarish chizig'i va asosiy chiziqda o'tkazilgan shartli belgi bilan belgilanadi (88, 89- shakllar).
Agar chok yopiq konturi (chiziq) bo'yicha bajarilgan bo'lsa, chiqarish chizig'ining uchiga, diametri 3...5 mm bo'lgan ingichka chiziqli aylana chizib qo'yiladi (90, 91-shakllar). Ayrim uchastkada chegaralangan choklarni ham 2S yo'g'onlikdagi chiziqlarda tasvirlanadi (92-shakl). Qalay yoki elim moddalarining belgilari, tegishli texniknormativ hujjatlarga muvofiq, chizmaning texnik talabnomalarida keltiriladi. Ayrim hollarda qalaylangan chok turlari GOST 19249-73 ga muvofiq chiqarish chizig'I tokchasida ko'rsatiladi (93-shakl), qalaylangan va elimlangan choklarning belgilanishi: POS 40 GOST 2.1931-76; elimi BF.10T GOST 2.2345-77. Bir xil markadagi qalay yoki elim bilan olingan choklarga bir xildagi tartib nomyeri byeriladi va u chiqarish chizig'i ustiga hamda chizmaning texnik talablariga quyidagicha yozib qo'yiladi: POS 40 GOST 2.1931-76 (№2).

Yopiq kontiu bo'yicha yelimlansan chokni belgilash