Buxoro davlat universiteti «O’zbekiston tabiiy geografiyasi» fani bo’yicha ma’ruza matni


RAYON QUYIDAGI LANDSHAFTLARGA BO`LINADI



Download 1,51 Mb.
bet138/144
Sana12.01.2022
Hajmi1,51 Mb.
#336771
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   144
Bog'liq
Buxoro davlat universiteti «O’zbekiston tabiiy geografiyasi» fan (1)

RAYON QUYIDAGI LANDSHAFTLARGA BO`LINADI.


1. Aydar va Tuzkon ko`llari janubidagi asosan saksovul va juzg`un o`suvchi, mustakamlangan va chala (yarim) mustahkamlangan qumliklar landshafti.

2. Shuvoq, Qorabosh va qo`ng`irbosh o`simliklar o`suvchi, shag`al, qum negiziga ega bo`lgan och bo`z tuproqli tog` oldi prollyuvial tekisliklari landshafti.

3. Efemer o`simliklari va shuvoq o`suvchi, chaqirtoshli och bo`z tuproq tarqalgan tog` oldi tekisliklar landshafti.

4. Morguzar tog`ining shimolida joylashgan efemer o`simliklari o`suvchi och bo`z tuproq tarqalgan lyossli tog` oldi tekisliklar landshafti.

5. Rayonning o`zlashtirilgan qismini o`z ichiga oluvchi madaniy landshaft.

II. Mirzacho`l tabiiy geografik rayoni - o`z ichiga shu nom bilan ataluvchi hududlarni olib, sharqda Sirdaryo bilan , janubi - sharqdan Turkiston - Nurota okrugi bilan, g`arbda Qizilqum okrugi, shimoldan esa Qozog`iston bilan chegaradosh.

Rayon asosan Sirdaryo qayirlarida joylashib, uni Turkiston tog`laridan boshlanuvchi soylarning keltirma yoyilmalari qoplab olgan. Shuningdek rayonda sho`rxok ko`l botiqlari ham mavjud bo`lib, ularning eng muhimlari Shuruzak, Yettisoy, Sardoba va boshqalar rayon quyidagi landshaftlarga bo`linadi.

1. Tuzkon va Arnasoy ko`llarining sharqiy qismida joylashgan qamishzorlardan iborat o`tloq-botqoq va botqoq sho`rxok tuproqlar tarqalgan, allyuvial tekisliklar landshafti.

2. Mirzacho`lning o`zlashtirilgan madaniy landshaftlarining g`arbida va shimoli - g`arbida joylashgan yaltirbosh, qo`ng`irbosh va boyalich o`suvchi kam sho`rlangan och bo`z tuproqli, prollyuvial -allyuvial tekisliklar landshafti.

3. Shuruzak, Yettisoy va Sardoba kabi botiqlarda joylashgan sho`rxokli delta tekisliklari landshafti.

4. Mirzacho`lning janubi - sharqiy qismida joylashgan, yaltirbosh, qo`ng`irbosh va shuvoq o`suvchi, bo`z tuproqli prollyuvial- allyuvial tekisliklar landshafti.

5. Rayonning o`zlashtirilgan qismidagi madaniy landshaft.

III. Chirchiq - Ohangaron tabiiy - geografik rayoni Chirchiq vodiysini G`azalkent shahridan quyi qismini Ohangaron vodiysini esa Ohangaron shahridan quyi qismini o`z ichiga oladi.

Rayon Chirchiq va Ohangaron daryolarining yangi va eski erozion - akqumulyativ qayirlarini o`z ichiga olib, uni juda ko`p soylar va vaqtli suvlar kesib, relyefni ancha murakkablashtirib yuborgan. Shuningdek, rayonga G`arbiy Tyanshan tizimiga kiruvchi tog`larning tog` oldi allyuvial - prollyuvial tekisliklari ham kiradi.

Rayon iqlimiy xususiyatlari jihatdan Mirzacho`l rayoniga nisbatan iliqroq , qish (yanvarning o`rtacha harorati - 0,9-1,5 6 C atrofida) va salqinroq yoz (iyulning o`rtacha harorati 26,7 + 27,8 C atrofida) bilan tavciflanib, yog`in miqdori 360- 400 mm atrofida.

Rayon bo`z tuproqli mintaqada joylashib, asosan efemer, efemeroid va boshqa o`simliklar o`sadi. Chirchiq - Ohangaron tabiiy geografik rayoni quyidagi landshaftlarga bo`linadi.

1. Sirdaryoning o`ng qirg`oqdagi qayirlarda joylashgan, qurigan ko`llar botig`i hisoblangan sho`rxoklardan iborat bo`lib, bir yillik sho`ralar o`suvchi delta tekisliklar landshafti.

2. Qo`ng`irbosh va Qorabosh o`suvchi, shag`alli och bo`z tuproqli parchalangan tog` oldi tekisliklar landshafti. Bu landshaft Qurama va Mo`gultog`larning g`arbiy yonbag`rining quyi qismidagi tekisliklarni o`z ichiga oladi.

3. Chirchiq vodiysining o`ng tomondan joylashgan efemer va bug`doyik o`suvchi, bo`z tuproqli lyossli tog` oldi tekisliklar landshafti.

4. Efemer va bug`doyiq o`suvchi, bo`z tuproqli lyoss keng tarkalgan o`rta qirdan iborat bo`lgan, tog` oldi tekisliklar landshafti. Bu landshaft o`z ichiga Ohangaron - Chirchiq vodiylarining quyi qismidagi tog` oldi tekisliklari, xususan Toshkent - Olmaliq avtomobil yo`lining atrofidagi o`zlashtirilmagan hududlarni oladi.

5. Chirchiq va Ohangaron daryo vodiylarida joylashgan qamish va to`qay o`simliklar o`suvchi o`tloq, o`tloq - botqoq tuproqli yangi qayirlar landshafti.

6. Rayonning asosiy qismini qirg’oq bo’yi va xo`jalikda o`zlashtirilgan madaniy landshaft.



Download 1,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   134   135   136   137   138   139   140   141   ...   144




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish