Buxoro davlat universiteti Jismoniy madaniyat fakulteti sp 19 guruh talabasi Eshnazarov Eldor

MUSKULLARNING CHARCHASHI

• Mushaklarning charchashi - alohida a’zo yoki butun organizmni, ma’lum darajadagi ishdan so’ng, ish qobiliyatini vaqtincha pasaytirishi yoki butunlay yo’qotishidir. Mushaklar charchashi ularning uzoq muddatli qisqarishi (taranglashishi) oqibatida sodir bo’ladi va resurslarni qisman kamayishi to’g’risida signal beruvchi biologik ahamiyatga ega.

MUSKUL ISHI UCHUN ENERGIYA

• Odam mushagi tez ishlashi sharoitida (qisqa masofaga yugirish, sakrash, shtanga ko’tarish) organizmdagi kislorod zahirasi tezlik bilan ATF resintez qilish uchun yetarli emas. Bunday ish, kreatinfosfat va glikogenni anaebrob parchalanishida ajralgan energiyani safarbar qilish hisobiga bajariladi. Natijada, organizmda ko’pchilik oksidlanmay qolgan mahsulotlar (sut kislotasi va b.) to’planadi. Kislorod etishmasligi holati yuz beradi. Bunday yetishmovchilik, ishdan so’ng nafas olish va qon aylanishini kuchayishi (xansirash va yurakning tez urishi) hisobiga to’ldiriladi. Agar, kislorod etishmasligiga qaramay ish bajarish davom etsa, unda og’ir holat (charchash) yuz beradi va u nafas olish va qon aylanishini yetarli darajada safarbar qilinganda to’xtaydi.