Buxoro davlat tibbiyot instituti i-bosqich 123-gurux talabasi akmalov Nozimxojining biologiya fanidan tayyorlagan taqdimoti

Танаси мугуз-шохли қобиқ билан қоплангаи бўлиб бу терини шикастланишдан ва қуриб қолишдан сақлайди. Эпидермис аниқ икки қаватдан яъни пастки жадал суръатда кўпаювчи ҳужайралар қавати ва юқориги улиб борувчи ҳужайралардан 445 иборат. Бундай ҳужайраларда кератогиалин пайдо бўлиб, ядро йўқолади, хўжайра яссиланади ва қаттиқ шох тангачаларга айланиб, кейинчалик пуст ташлаш кузатилади. Рептилияларнинг айримларида шохсимон тангачалари юпқа ва эластик бўлади, бошқаларида улар биргаликда қўшилиб, масалан тошбақаларда, танаси орка ва корин томондан суяк ҳамда мугуздан иборат мустахкам коса - қалқон ҳосил қилиб танасини копланган бўлади. Замонавий рептилияларда тер безлар бўлмайди. Судралиб юрувчиларни кўпчилиги ўсиб бориши давомида, вақти вақти билан ўзларини шохсимон қопламларини ташлаб - тўллайди, Сут эмизувчиларни тери қоплами, хилма хил функцияларни бажарганлиги туфайли, мураккаброқ тузилган бўлади. Сут эмизувчилар териси: эпидермис, дерма ва қуйи қаватида тери ости ёғ клетчаткаси-гиподермадан иборат. Терининг ранги турли ирқга мансуб одамларда ҳар хил рангда бўлади. Терининг кафт ва товон юзаларидан ташқари деярлик ҳамма сатҳи юнг билан қопланган.

• Танаси мугуз-шохли қобиқ билан қоплангаи бўлиб бу терини шикастланишдан ва қуриб қолишдан сақлайди. Эпидермис аниқ икки қаватдан яъни пастки жадал суръатда кўпаювчи ҳужайралар қавати ва юқориги улиб борувчи ҳужайралардан 445 иборат. Бундай ҳужайраларда кератогиалин пайдо бўлиб, ядро йўқолади, хўжайра яссиланади ва қаттиқ шох тангачаларга айланиб, кейинчалик пуст ташлаш кузатилади. Рептилияларнинг айримларида шохсимон тангачалари юпқа ва эластик бўлади, бошқаларида улар биргаликда қўшилиб, масалан тошбақаларда, танаси орка ва корин томондан суяк ҳамда мугуздан иборат мустахкам коса - қалқон ҳосил қилиб танасини копланган бўлади. Замонавий рептилияларда тер безлар бўлмайди. Судралиб юрувчиларни кўпчилиги ўсиб бориши давомида, вақти вақти билан ўзларини шохсимон қопламларини ташлаб - тўллайди, Сут эмизувчиларни тери қоплами, хилма хил функцияларни бажарганлиги туфайли, мураккаброқ тузилган бўлади. Сут эмизувчилар териси: эпидермис, дерма ва қуйи қаватида тери ости ёғ клетчаткаси-гиподермадан иборат. Терининг ранги турли ирқга мансуб одамларда ҳар хил рангда бўлади. Терининг кафт ва товон юзаларидан ташқари деярлик ҳамма сатҳи юнг билан қопланган.

Сут эмизувчи ҳайвонларда тери ҳосилларидан: соч, тирноқ, ёғ, сут, тер безлари, ҳид чиқарувчи безлар ва бошқалар ривожланган. Нисбатан примитив сут эмизувчи-ҳашаротҳурлар, кемирувчи кабиларда танасида соч қопламидан ташқари, дум қисмида шохсимон тангачалар ҳам сақланиб қолган бўлади. Тер безлари.
Сут эмизувчиларнинг тер безлари амфибиялар тери безларига гамологдир. Тер безлари айириш ва терморегуляция жараёнида катта аҳамиятга эга. Айрим тер безлари тубан сут эмизувчиларда дифференцирланиб, сут безларига айланган. Тухум қўювчилар (яъни клоакалилар –ўрдакбурун, ехидна)да сут безлари тузилиши ва ривожланиши бўйича тер безларига ўхшаш. Сут безлари сутэмизувчиларда тер безларининг гомологик ҳисобланади. Сут безларини ва улардаги сўрғичларини сони бир жуфтдан 25 жуфтгача бўлиши мумкин. Лекин сут эмизувчиларни ҳаммасини эмбриогенез даврида, қорни юзасида қўлтиқ ости чўқурчасидан токи қов қисмгача «сут чизиқлари» деб номланадиган иккита ўнг ва чап чизиқ юзага келади. Кейинчалик бу чизиқларда сўрғичлар дифференцияланиб, уларнинг кўп қисми кейинчалик редукцияга ўчрайди ва йўқолиб кетади. Одам эмбриогенезида аввал беш жуфт сўрғич юзага келади, кейинчалик фақат бир жуфти қолади