|
Boshlang‘ich
balansi
Joriy balansi
Bо‘linish
balansi
Birlashtirish
balansi
Tugatish
balansi
233
Bо‘linish balanslari yirik korxonalar bir nechta mayda korxonalarga
bо‘lingan paytdan yoki bо‘lmasam ushbu korxona tarkibidagi bо‘limlardan birini
boshqa korxonaga berayotgan paytda tuziladi. Birlashtirish balansi bir necha
korxonalarbirlashayotgan paytda tuziladi.
2-jadval
“Toshmuhammadhoji” xususiy firmasining 2003 yil
yanvar oyiga kirish balansi (ming sо‘mlarda).
Aktiv
Passiv
Tr
Moddalar
Summasi Tr
Moddalar
Sumasi
I.
Uzoq
muddatli
aktivlar
I. О‘zlik mablag‘lari
manbaalari
1
Asosiy vositalar
10000, 0
1
Ustav kapitali
12000,0
Jami:
10000,0
Jami:
12000,0
II. Oborot aktivlar
-
II.Majburiyatlar
-
1
Pul mablag‘lari
2000,0
-
Jami:
2000,0
Jami:
-
Balans
12000,0
Balans
12000,0
Korxonalar xо‘jalik faoliyatini tugatilishi munosabati bilan tuziladigan
balanslar tugatish balansi deyiladi. Bu balansni tuzishdan maqsad korxona
mablag‘larini va majburiyatlarini, uni tugatish paytiga bо‘lgan holatini aniqlashdir.
3-jadval
“Toshmuhammadhoji” xususiy firmasining 2016 yil yanvar oyiga
joriy balansi (ming sо‘mlarda).
T/R
KО‘RSATKICHNING NOMI
Satr
kodi
Hisobot
yili
boshiga
Hisobot
davri
oxiriga
1
2
3
4
5
I. Uzoq muddatli aktivlar
234
1
Asosiy vositalar 01
-boshlang‘ich (qayta tiklash) qiymati 01,03
-eskirish -qoldiq qiymat
10
12000.0
2000,0
12000.0
2600,0
2
Nomoddiy aktivlar
-boshlang‘ich qiymati
-eskirish
-qoldiq qiymat
20
3
Kapital qо‘yilmalar 07. 08
030
4
Shо‘ba korxonalardagi aksiyalar 06
040
5
Shо‘ba korxonalariga berilgan qarzlar 06
050
6
Shо‘ba korxonalardagi aksiyalar 06
060
7
Shо‘ba korxonalariga berilgan qarzlar 06
070
8
Uzoq muddatli investitsiyalar 06
080
9
Boshqa qarzlar
090
10
Boshqa investitsiyalar
10
Bо‘lim jami:
110
10000,0
9100,0
II. Oborot aktivlar
11
Ishlab chiqarish zahiralari 10,11, 15,16
120
12
Tugallanmagan
ishlab
chiqarish
20,21,23,29
130
13
Tayyor mashulot 2800
140
14
Olib sotiladigan tovarlar 2900
150
8364.0
3280.0
15
Kelgusi davr sarflari 3100
160
16
Pul mablag‘lari 51,55,56,57
170
5743.9
5529.8
17
Valyuta mablag‘lari 51,52,55,56,57
180
18
G‘aznadagi pullar 5000
190
19
Qisqa muddatli qо‘yilmalar 58
200
20
Sotib olingan xususiy aksiyalar 56
210
21
Debitorlar 09,19, 45, 61,62,68,.73,75, 76,
235
-
Xoridor
va
buyurtmachilar
bilan
hisoblashuvlar 09,45,62,82.
220
- bunak tо‘lovlari 61
230
2342,7
12390.7
- byudjet bilan hisoblashuvlar 68,19
240
4,7
-
- xodimlar bilan hisoblashuvlar
250
- shо‘ba korxonalari bilan hisoblashuvlar
260
-
uyushma
korxonalari
bilan
hisoblashuvlar
270
- ta’sischilar bilan hisoblashuvlar 75
280
- bunak tо‘lovlari 61,73,76, 69, 97
290
2002,0
980.0
II. Bо‘lim jami:
300
18457.3
22180.5
Balans jami: (110+300)
310
28457,3
31580,5
1
I. О‘zlik mablag‘larining manbalari
22
Ustav kapitali 85\1
320
12000,0
12000.0
23
Qо‘shilgan kapitali 85\2
330
24
Rezerv kapitali 85\3
440
25
Taqsimlanmagan foyda qoplanmagan zarar
87
350
7461.1
4118.3
26
Maqadli tushum va fondlar 96,88
360
27
Kelgusi davr sarflari va tо‘lovlari rezervi
89
370
6484,8
13758.9
28
Kelgusi davr daromadlari 83
380
I.Bо‘lim jami: 320+330+340+350+360+
+370+380
390
28119.3
29877.2
II. Majburiyatlar
29
Uzoq muddatli qarzlar
400
30
Uzoq muddatli kreditlar
410
31
Qisqa muddatli qarzlar
420
32
Qisqa muddatli kreditlar
430
236
33
Xaridorlar va buyurtmachilardan olingan
bunaklar
440
34
Kreditorlar:
- molyetkazib beruvchilar 60
450
- byudjet bо‘yicha qarzlar
460
1952,5
1157.9
- mehnatga haq tо‘lash bо‘yicha qarzlar
470
90,9
201.5
-ijtimoiy sug‘urta va ta’minot bо‘yicha
qarzlar
480
- mulkiy va shaxsiy sug‘urtalar bо‘yicha
qarzlar
490
- byudjetdan tashqari tо‘lovlar bо‘yicha
qarzlar
500
-shо‘ba korxonalarga qarzlar
510
- uyushma korxonalarga qarzlar
520
- boshqa kreditorlar 76
530
130,0
343.9
II. Bо‘lim jami:
540
2173.4
1703.3
Balans jami: (430+540)
550
28457,3
31580,5
Xorij firmalari amaliyotida balansning “Aktiv” tomonida, korxona aktivlari
masalan, AQSH
57
firmalarida, “Joriy aktivlar, “Investitsiyalar”, “Binolar va
jihozlar” va “Nomodiy aktivlar”, balansning “Passiv” tomonida esa, korxona
passivlari, “Qisqa muddatli kreditor qarzlar”, “Uzoq muddatli kreditor qarzlar” va
“Kapital” deb nomlangan guruhlarda ko’rsatiladi (4-jadval).
4-jadval
AQSH firmalarida tuziladigan balans ko’rinishi
T/r
Balans moddalari
Summa
Aktivlar
1.
Joriy aktivlar
57
Нидлз Б., Андерсон Х., Колдуэлл Д. Принципы бухгалтерского учета. Москва. Финансы и статистика.
2002, 120 с.
237
1
Kassa
2
Qisqa muddatli investitsiyalar
3
Olinadigan veksellar
4
Tovarlar
5
Bunak bilin to’langan sug’urta
6
Magazin uchun jihozlar
7
Ofis uchun jihozlar
Aylanma aktivlarning jami
2.
Investitsiyalar
8
Kelgusida foydalaniladigan yer
3. Ko’chmas mulk, binolar va jihozlar
9
Er
10
Binolar
11
Hisoblangan eskirish: ayrib tashlanadi
12
Ishlab chiqarish jihozlari
13
Hisoblangan eskirish: ayrib tashlanadi
14
Ofis uchun jihozlar
15
Hisoblangan eskirish: ayrib tashlanadi
Ko’chmas mulk, binolar va jihozlarni jami
4. Nomoddiy aktivlar
16
Savdo markalari
Aktivlarni jami
Passivlar
1.
Qisqa muddatli kreditor qarzlar
17
To’lovga olingan schyotlar
18
Berilgan veksellar
19
Ish haqi bo’yicha qarz
Qisqa muddatli kreditor qarzlar jami
2. Uzoq muddatli kreditor qarzlar
238
20
Berilgan garovlar
Passivlarni jami
Kapital
21
Korxonaning o’zini kapitali
Passivlar va kapitalni jami
Angliya firmalarida
58
esa, korxona aktivlari “Oborotda bo’lmagan aktivlar”,
“Asosiy vositalar ( moddiy aktivlar)”, “Oborot (joriy) aktivlar”, “Kreditorlar: yil
davomida to’lanadigan summalar”, “Sof oborot (joriy) aktivlar”, va “Kreditorlar:
bir yildan ortiq davrda to’lanadigan summalar” va korxona passivlari “Jalb
qilingan aktsioner kapitali”, “Eng kam qiymati qo’shimchalar” va “Foyda va
zararlar schyoti” kabi alohida manbaalar yoki guruhlangan manbaalar bo‘yicha
ko‘rsatiladi (5-jadval).
Quyida Angliya va AQSH firmalarida tuziladigan balans namunalari
keltirilgan(5-Jadval).
5-Jadval
Do'stlaringiz bilan baham: | 
