Buxgalteriya va kasbiy faoliyat asoslari

10-chizma. Balansning  tarkibiy qismlari 

“Uzoq  muddatli  investitsiyalar”,  “Boshqa  qarzlar”,  “Boshqa  aktivlar”, 

“Ishlab  chiqarish  zahiralari”,  “Tayyor  mashulot”,  “Pul  mablag‘lari”,  “Valyuta 

mablag‘lari”,  “Kassadagi  pullar”,  “Qisqa  muddatli  qо‘yilmalar”,  “Sotib  olingan 

xususiy aksiyalar”, “Debitorlar” va shu kabi boshqa mablag‘lar kiradi. 

 

11-chizma. Balansning aktiv moddalari 

Uzoq 

muddatli 

aktivlar

Айланма 

(oborot) 

aktivlar

О‘zining 

mablag‘lari

Majburiyat

lar

Balans-

ning aktiv 

moddalari

Asosiy 

vositalar, 

Nomodiy 

aktivlar

Uzoq muddatli 

investitsiyalar

Kassadagi 

pullar

Pul mablag‘lari, 

valyuta 

mablag‘lari

Tayyor 

mahsulotlar

Ishlab 

chiqarish 

zahiralari 

---

231 

 

 

Balansning  “passiv”  moddalariga  uning  passiv  tomonida  kо‘rsatiladigan 

“Ustav kapitali”, “Qо‘shilgan kapital”, “Rezerv kapitali”, “Taqsimlanmagan foyda 

(qoplanmagan  zarar)”,  ”Maqsadli  tushum  va  fondlar”,  “Uzoq  muddatli  qarzlar”, 

“Uzoq muddatli  kreditlar”,  “Qisqa  muddatli  qarzlar”,  “Qisqa muddatli  kreditlar”, 

“Kreditorlar” va boshqa manbaalarni va korxona majburiyatlarini kiritish mumkin.  

Buxgalteriya  balansining  aktiv  va  passiv  moddalarining  mazmunidan 

korxona  qaysi  sohaga  tegishli  ekanligini  bilib  olish  mumkin.  Masalan:  sanoat 

korxonalari  balansining  aktiv  tomonida  xom  ashyo,  tugallanmagan  ishlab 

chiqarish,  qurilish  korxonalari  balansida  qurilish  materiallari  va  о‘rnatilmagan 

jihozlar,  savdo  korxonalari  balansida  esa  tovar  va  idishlarni  summasini  salmog‘i 

balansning umumiy qiymatida kо‘proq bо‘ladi.