Buxgalteriya va kasbiy faoliyat asoslari

 

6. BUXGALTERIYA HUJJATLARINI, HISOB REGISTRLARINI VA 

MOLIYAVIY HISOBOTLARNI IDORAVIY VA DAVLAT ARXIVGA 

TOPSHIRISH VA SAQLASH. 

Barcha  xо‘jalik  operatsiyalarini  hujjatlar  yordamida  о‘z  vaqtida,  tо‘g‘ri 

rasmiylashtirilishini  ta’minlash  uchun  hujjatlarning  harakat  davrini  va 

bosqichlarini  korxonaning  hisob  siyosatida  belgilab  qо‘yish  kerak.  Hujjatlarni 

tuzish  yoki  boshqa  tashkilotlardan  olish  paytidan  boshlab,  toki  ularni  korxona 

arxiviga saqlash uchun topshirishgacha bо‘lgan davr hujjatlarni aylanish davri deb 

ataladi.  

Korxonalarda  tо‘plangan  boshlang‘ich  hujjatlar,  hisob  registrlari  va 

moliyaviy  hisobotlar  arxivda  saqlab  qolinadi,  yoki  qisqa  muddat  saqlanib,  keyin 

yо‘q  qilib  tashlanadi.Hujjatlarni  arxivga  topshirgunga  qadar  quyidagi  tayyorgarlik 

ishlarini amalga oshirish kerak: 

1.

 

Hujjatlarning muhimlik ekspertizasini о‘tkaziladi; 

2.

 

Bir xil mazmunli hujjatlar alohida yig‘ma jildlarda to’planadi; 

3.

 

Hujjatlar yig‘majildlarining rо‘yxati tuziladi; 

4.

 

Davlat  saqloviga  topshiriladigan  hujjatlar  tanlab  olinadi  va  o’rnatilgan 

tartibda ularni yig‘ma jildlari shakllantiriladi;  

5.

 

Hujjatlarni yо‘q qilishga ajratish tо‘g‘risida dalolatnomalar tuziladi. 

Hujjatlarning  muhimlik  ekspertizasini  tashkil  etish  va  о‘tkazish  uchun 

korxona  rahbarining  buyrug‘i  bilan  doimiy  faoliyat  kо‘rsatuvchi  ekspert 

komissiyalari  tashkil  etiladi.  Namunaviy  nizomlar  asosida,  davlat  arxivi  bilan 

---

400 

 

 

kelishib,  ekspert  komissiyalari  faoliyati  haqidagi  nizom  ishlab  chiqiladi  va 

tashkilot  rahbari  tomonidan  tasdiqlanadi. Muhimlik  qiymati  ekspertizasi  natijalari 

bо‘yicha doimiy va uzoq vaqt saqlanadigan hujjatlar rо‘yxati tuziladi. 

Hujjatlarni  yо‘q  qilishga  tanlab  olish  komissiya  dalolatnomasi  bilan 

rasmiylashtiriladi.  Bu  dalolatnoma  hujjatlar  va  hujjatlar  yig‘majildlarini  yо‘q 

qilishga  ajratish  tо‘g‘risidagi  ekspert  komissiyasi  majlislarida  kо‘rib  chiqiladi  va 

korxona rahbari tomonidan tasdiqlanadi. 

Davlat  saqloviga  topshirish  uchun  doimiy  saqlanadigan  hujjatlar  yig‘ma 

jildlari  rо‘yxati  tuziladi.  Rо‘yxati  arxiv  muassasalarining  ekspertlari  tomonidan 

kо‘rib chiqilgandan sо‘ng, tashkilot rahbari tomonidan tasdiqlanadi.  

 

Yо‘q qilishga ajratilgan hujjatlar va hujjatlar yig‘majildlari dalolatnomalari 

tasdiqlangandan  keyin,  yо‘q  qilishga  ajratilgan  hujjatlar,  hujjatlashtirishni 

ta’minlash  xizmati  yoki  korxonaning  idoraviy  arxivi  xodimlari  tomonidan 

ikkilamchi xom ashyo tayyorlovchi idoraga topshiriladi. 

 

Idoraviy  arxivda  doimiy  va  uzoq  vaqt  saqlanadigan  buxgalteriya  hujjatlar, 

hisob  registrlari  va  moliyaviy  hisobotlar  yig‘majildlari  tо‘liq  rasmiylashtiriladi, 

unda quyidagilar nazarda tutiladi: 

1.

 

Hujjatlar yig‘majildlarini tikish va muqovalash; 

2.

 

Hujjatlar yig‘majildidagi varaqlarni tartib raqamlari bilan belgilash; 

3.

 

Hujjatlar yig‘majildini tasdiqlovchi varaqni tuzish; 

4.

 

Hujjatlarning ichki rо‘yxatini tuzish; 

 

7.