Buxgalteriya hisobida xo’jalik faoliyati natijasida sodir bo’layotgan barcha operatsiyalar hujjatlar asosida qayd qilinib boriladi.. Xo’jalikda operativ rahbarlik va mablag’lar harakatini nazorat qilish uchun shu ma'lumotlardan foydalaniladi. Lekin tuman, viloyat va respublikamiz tarkkiyotini belgilash uchun har bir xo’jalikning joriy hisob ma'lumotlari xali yetarli emas. Chunki har bir xo’jalik buxgalteriya hisobi ma'lumotlari,faqat shu xo’jalik mulki bo’lgan mablag’lar holati va ularning manbaalarini ifodalaydi. Misol «asosiy vositalar» schyoti shu xo’jalikda kancha so’mga qanday turdagi asosiy vositalar borligini, ularning operatsiyalari natijasida qanday o’zgarganligini, "Materiallar" schyoti esa shu xo’jalikda kancha so’mlik va qanday turdagi,kancha xom-ashyo materiallar borligini va ularning harakatini bildiradi. Xo’jalikka yaxshi rahbarlik qilish uchun, bu yil xom-ashyo materiallarimiz zahirasi utgan yildagidan ko’pmi yoki kammi, shuningdek ishlab chqarish xarajatlari va uning oy, yilda kancha va utgan oy, yilda kancha edi; ishlab chiqarilgan mahsulotlar ko’paydimi, qaysi turlari ko’paydi, tayyor mahsulotlar qanday sotilayapti, ulardan qaysi turlarini ishlab chqarish foy hisobotlarini umumlashtirish zarur. Chunki shu kabi savollarga uxshash xalq xo’jaligiga rahbarlik qilish uchun kerakli bo’ladigan ko’pgina ma'lumotlarni beradi. Xo’jalikka yaxshi rahbarlik qilish uchun, bu yil xom-ashyo materiallarimiz zahirasi utgan yildagidan ko’pmi yoki kammi, shuningdek ishlab chqarish xarajatlari va uning oy, yilda kancha va utgan oy, yilda kancha edi; ishlab chiqarilgan mahsulotlar ko’paydimi, qaysi turlari ko’paydi, tayyor mahsulotlar qanday sotilayapti, ulardan qaysi turlarini ishlab chqarish foy hisobotlarini umumlashtirish zarur. Chunki shu kabi savollarga uxshash xalq xo’jaligiga rahbarlik qilish uchun kerakli bo’ladigan ko’pgina ma'lumotlarni beradi. Chunki shu kabi savollarga uxshash xalq xo’jaligiga rahbarlik qilish uchun kerakli bo’ladigan ko’pgina ma'lumotlarni beradi. Shuning uchun ham buxgalteriya hisoboti ma'lumotlari haqqoniy real voqeani (summani) aks ettirishi, daromad va xarajatlar hisobot davriga mos bo’lishi, hisobot ma'lumotlari o’zaro taqqoslama bo’lishlari, hamda uz muddatida to’zilgan bo’lishi lozim. Hisobot ma'lumotlarining haqqoniyligi ta'minlash maqsadida yillik hisobot to’zishgacha korxona mablag’lari va ularni tashkil etuvchi manbaalarning asosiy qismi inventarizatsiyadan o’tkaziladi. Asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar buxgalteriya balansida eskirish summalari ayrilib qoldiq baholarida aks ettiriladi. Tovar moddiy boyliklar esa haqiqiy tannarxda aks ettiriladi. Buxgalteriya hisobotini to’zish tartibi, uning tarkibi.hisobot shakllarining mazmuni, hisobotni taqdim etish masalalari BXMS-1 «Hisob yuritish siyosati va moliyaviy hisobot»da ko’rsatilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |