Buxgalteriya hisobi va operatsion texnika

Hisobvaraq shakli 
Hisobvaraq nomeri va boshqa umumiy rekvizitlar 

T/r 
Korresponden- 
siyalangan 
hisobvaraq 
nomeri 
Hujjat 
nomeri 
Operatsiya 
mazmuni 
Aylanmalar 
Qoldiq 
(kun bo-
shiga va 
oxiriga) 
Debet 
bo„yicha 
Kredit 
bo„yicha 
Jadvalda ko„rib turganingizdek, shaxsiy hisobvaraq o„z ichiga hi-
sobvaraq nomeri, sana, operatsiya o„tkazishda korrespondensiyada 
bo„lgan hisobvaraq nomeri, operatsiyalar mazmuni, debet va kredit 
bo„yicha aylanmalar summasi va hisobvaraq bo„yicha qoldiqlar haqidagi 
ma‟lumotlarni oladi.

---

37 
Lekin hozirgi kunda barcha banklarda operatsiyalar kompyuter 
dasturlari yordamida buxgalteriya hisobida aks ettiriladi. Shu sababli 
shaxsiy hisobvaraqlarda avvalgidan ko„ra ko„proq ma‟lumotlar ko„rsatil-
moqda. Shaxsiy hisobvaraqlarda quyidagi rekvizitlar yozilgan bo„lishi zarur:
–
shaxsiy hisobvaraqning nomi; 
–
shaxsiy hisobvaraqni chop etish tartib raqami (ya‟ni, kompyuter 
qo„ygan raqam); 
–
shaxsiy hisobvaraqni tuzgan bank kodi va nomi; 
–
shaxsiy hisobvaraqning raqami va uning nomi; 
–
hisobvaraqqa xizmat ko„rsatuvchi buxgalterning raqami, uning 
familiyasi, ismi, otasining ismi; 
–
ishlov berish sanasi; 
–
hisobvaraqdagi so„nggi harakat sanasi; 
–
kun boshidagi qoldiq summasi; 
–
kun oxiridagi qoldiq summasi; 
–
buxgalteriya yozuvlarining tartibi bo„yicha raqami; 
–
hujjat turi; 
–
hujjat raqami; 
–
hujjat turi (toifasi); 
–
vakil bankning kodi; 
–
debet bo„yicha aylanmalar summasi; 
–
kredit bo„yicha aylanmalar summasi; 
–
debet bo„yicha aylanmaning umumiy summasi; 
–
kredit bo„yicha aylanmaning umumiy summasi. 
Shaxsiy hisobvaraq rekvizitlaridan biri operatsiya turidir. Ope-
ratsiyalar turini shaxsiy hisobvaraqlarda qayd etish uchun shartli raqam 
belgilari qo„llaniladi.
Naqd pulsiz hisob-kitoblarda qo„llaniladigan hujjatlar turini 
shaxsiy hisobvaraqlarda qayd etish uchun foydalaniladigan shartli raqam 
belgilari (shifrlar) “Markaziy bankning banklararo to„lov tizimi orqali 
elektron to„lovlarni amalga oshirish tartibi to„g„risidagi Nizom (ro„yxat 
raqami-1545, 2006-yil 14-fevral) da berilgan. Masalan, xatoliklarni tuza-
tish uchun tuziladigan memorial orderlar “06”, to„lov topshiriqnomasi 
“01” , tijorat bankining hisob-kitob cheklari uchun esa “14”shartli raqa-
mi bilan belgilangan. 
Demak, hujjatlar buxgalteriya qaydidan o„tkazilayotganda shaxsiy 
hisobvaraqlarga qo„yiladigan operatsiyalar turining shartli belgilari (shifr-
lari) qo„yiladi.

---

38 
Quyidagi jadvalda shartli raqam belgilarini keltiramiz.
4-jadval.