Buxgalteriya hisobi, tahlil va audit

Aktsionerlik jamiyatini boshqarish tizimi
Ustav kapitali auditini rejalashtirish bosqichlari
Buxgalteriya hisobi schyotlarida ustav kapitalini shakllanishini hisobga olinishi

№	Muomalalarning mazmuni	Schyotlar korrespondentsiyasi
		Debet	Kredit
1	2	3	4
1.	Ro’yxatdan o’tkazilgan ustav kapitali summasi aks ettirilgan	4600	8300
2.	Ta’sischilarning ustav kapitaliga qo’yilmalari hisobiga pul mablag’lari kelib tushdi	5010, 5110, 5210	4600
3.	Ta’sischilarning ustav kapitaliga qo’yilmalari hisobiga tovar moddiy boyliklar kelib tushdi	2900, 1000,	4600
4.	Ta’sischilarning ustav kapitaliga qo’yilmalar hisobiga asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar kelib tushdi	0110, 0199, 0400, 0490	4600
5.	Ta’sischilarning ustav kapitaliga qo’yilmalar hisobiga qimmatli qog’ozlar kelib tushdi	0610, 5810	4600
6.	Ta’sischilarning ustav kapitaliga qo’yilmalar hisobiga uskuna hamda buzoq va qo’zichoqlar olib kelindi	0710, 1110	4600
7.	Ta’sischilarning qarori bo’yicha korxonaning taqsimlanmagan foydasi hisobiga ustav kapitalining summasi ko’paytirildi	8710	8300
8.	Sho’’ba korxonalar qo’yilmalarining kirim qilinishi hisobiga ustav kapitali summasi ko’paytirildi	6110	8300

Buxgalteriya hisobi schyotlarida ustav kapitalining kamaytirishni hisobga olish

№	Muomalalarning mazmuni	Schyotlar korrespondentsiyasi
		Debet	Kredit
1	2	3	4
1.	Sho’’ba korxona (jamiyat)lar qo’yilmalarining olinishi paytida ustav kapitali summasining kamayishi	8300	6100
2.	Kapital mablag’lar bir qismining rezerv kapitali hisobiga o’tkazilishi paytida ustav kapitali summasining kamayishi	8330	8510
3.	Korxona zararlarni qoplash uchun kapital summasining nominal qiymatini kamaytirish	8330	8710
4.	Korxonalarning ta’sischilar yig’ilishi qaroriga muvofiq a’zolikdan chiqarilgan ta’sischilarga ulushlar qaytarib berildi	8330	4610
5.	Ta’sischilarning mehnat haqidan ustav kapitali badali ushlab qolindi	6710	8330
6.	Kirim qilingan asosiy vositalar ta’sischilar shartnomasiga muvofiq kelmaganligi uchun ta’sischilar qaroriga asosan qaytarib berildi	4610	0110, 0180

ISH TURLARINI REJALASHTIRISH VA USTAV KAPITAL AUDITI JARAYONI

Ustav kapitali tarkibi	Ish turlarini rejalashtirish	Audit jarayoni rejalashtirilishi
1	2	3
Ustav kapitali	Ustav kapitali auditi tarkibi va tuzilishi	Aktsiyalarning davlat ro’yxatidan o’tkazilishini tekshirish
		Ustavda e’lon qilingan aralash aktsiyalar soni va turlarining to’g’riligini tekshirish
		Ustav kapitalida imtiyozli aktsiyalar nominal qiymatini maksimal darajada oshirilishiga rioya qilinishini tekshirish
	Ustav kapitali miqdori auditi	Ustav kapitalining qonuniy belgilangan eng kam miqdoriga rioya qilinishini tekshirish
		Ustav kapitali usishining o’zgarishi asoslanganligi va buxgalteriya hisobi schyotlarida aks ettirilishini tekshirish
	Ustav kapitali to’langanligi auditi	Qabul qilingan to’lov shaklining asoslanganligi va buxgalteriya schyotlarida muomalalarning aks ettirilishini tekshirish
		To’lov muddati ustavda ko’rsatib o’tilganligiga rioya qilinishini tekshirish

MAVZU BO’YICHA MUSTAQIL TA’LIM TOPSHIRIQLARI
Quyidagi atamalarga izoh bering: Xususiy kapital, uning tarkibi, ustav kapitali, aktsiyadorlar, aktsiyadorlar reestri, qo’shilgan kapital, zahira kapitali, emission daromad, mulklarni qayta baholash bo’yicha tuzatishlar, tekinga olingan mulk, kelgusi davr xarajatlari va to’lovlari rezervi, taqsimlanmagan foyda.


NAZORAT SAVOLLARI

1. 
   Ustav kapitali va ta’sischilar bilan hisoblashishlarni audit qilishda qaysi me’yoriy hujjatlardan foydalaniladi?
   
2. 
   Ustav kapitalini shakllantirishni tekshirish qanday amalga oshiriladi?
   
3. 
   Ustav kapitali hisobi va hisoboti auditi qanday o’tkaziladi?
   
4. 
   Auditor ta’sis hujjatlari bilan tanishtirishida qanday ma’lumotlarni tekshirishi lozim?
   
5. 
   Ustav kapitalini audit qilishda qanday hujjatlar va buxgalteriya schyotlari tekshirishi manbalari bo’lib xizmat qiladi?
   
6. 
   Ustav kapitalini shakllantirshida va ta’sischilar bilan hisoblashishlarda soliqqa tortish tekshirish xususiyatlari qanday amalga oshiriladi?
   
7. 
   Qo’shma korxonaning ustav fondi shakllantirildi. Valyutalar kursi o’zgarganda uni qayta baholash kerakmi? Agar kerak bo’lsa, ushbu operatsiyani buxgalteriya hisobida qanday aks ettirish lozim?
   

MUSTAQIL ISH MAVZULARI

1.Korxona xususiy kapitalining mohiyati, uni tekshirish maqsadi, vazifalari va ma’lumot manbalari.

2.Korxona ustav kapitalini auditorlik tekshiruvidan o’tkazish. 3.Ustav kapitalini tekshirishning maqsad va vazifalari.
4.Ta’sis hujjatlarini tekshirish.
5.Dastlabki hujjatlarni tekshirish.
6.Sintetik va analitik hisob registrlarini tekshirish.
7.Qo’shilgan kapitalni tekshirish.
8.Zahira kapitalini tekshirish.

“XUSUSIY KAPITAL AUDITI” MAVZUSI BO’YICHA GLOSSARIY