Bulardan tashqari, tovush o'zgarishlarining yana quyidagi ko’rinishlari mavjud

Ko‘chirma gap O‘zlashtirma gap

«Sizlar bir oilaning farzandisizlar», Rais bizning bir oilaning farzandlari
- dedi rais. ekanligimizni aytdi.
“Biz yagona daraxtning butoqlaridek bir butun bo‘lgan taqdirimizdagina kuch – qudrat kasb etamiz”, - dedi O‘zbekiston xalq shoirasi Halima Xudoyberdiyeva.

AL va KHK darsligidan (A. Rafiyev):

Murakkab qo‘shma gap

Murakkab qo‘shma gap turli bog‘lovchi vositalar yordamida o‘zaro bog‘langan uchta va undan ortiq gaplardan tashkil topadi.

Tuzilishiga ko‘ra bunday gaplar quyidagi turlarga ajratiladi:

1. Bir necha ergash gapli murakkab qo‘shma gap ikki va undan ortiq ergash gaplardan tashkil topadi. Masalan: Kishilarning huquqiy ongi yuksalsa, har kim o‘z haq-huquqini bilsa va himoya qila olsa, jamiyatda demokratiya rivojlanadi.

2. Bir necha bosh gapli murakkab qo‘shma gap tarkibida ikki va undan ortiq bosh gap qo‘llanadi. Masalan: Kimki ko‘p o‘qisa, u bilimli bo‘ladi, dunyoqarashi kengayadi, mustaqil fikrlashga odatlanadi.

3. Aralash murakkab qo‘shma gap ergashgan, bog‘langan yoki bog‘lovchisiz qo‘shma gaplardan tuziladi.

Masalan: Shuni bilingki, ezgulikda xosiyat katta va u sizning fazilatingizni bezaydi.

4. Qismlari uyushgan murakkab qo‘shma gap bir turdagi ikki va undan ortiq gaplardan tashkil topadi. Masalan: Qushlar o‘tadi, jamiyat rivojlanadi, odamlar o‘zgaradi.