Bulardan tashqari, tovush o'zgarishlarining yana quyidagi ko’rinishlari mavjud



Download 2,1 Mb.
bet175/413
Sana07.09.2021
Hajmi2,1 Mb.
#167841
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   413
Bog'liq
HO'AT(20)

keldim |kelgan emasman kelding|kelgan emassan keldi |kelgan emas

|kelganim yo‘q |kelganing yo'q |kelgan(i)yo‘q Ayrim shevalarda shaxs-son qo‘shimchalari yo‘q dan so‘ng qo‘shiladi. Masalan, borganim yo‘q o‘rniga borgan yo‘qman, borganing yo‘q o‘rniga borgan yo‘qsan.

Bo‘lishsizlikning yuqoridagi uchta shakli (-ma, emas, yo‘q) o‘rtasida ham ma’lum ma’no farqlanishi bor. Sifatdoshning –gan shakli uch xil bo‘lishsizlik shakliga ega: 1. Borganim yo‘q – fe’ldan anglashilgan harakatning oddiy inkori (“borish kerak edi, lekin bormadi”) ma’nosini bildirmoqda. 2. Borgan emasmanumuman borilmaganlikni ifodalamoqda. 3. Bormaganman – qat’iy inkorni anglatmoqda.

Kelib ketdi, yozib qo‘ydi singari yetakchi va ko‘makchi fe’l qolipidagi fe’llarda bo‘lishsizlik qo‘shimchalari ikki qismning bittasiga (yo yetakchi qismga, yo ko‘makchi qismga) yoki har ikki qismga qo‘shilib kelib, turli ma’nolarni ifodalaydi.

1.Fe’lning yetakchi qismi bo‘lishsiz shaklni oladi:



O‘qib qo‘ydi O‘qimay qo‘ydi

2.Fe’lning ko‘makchi qismi bo‘lishsiz shaklni oladi:



O‘qib qo‘ydi O‘qib qo‘ymadi

3.Fe’lning har ikki qismi bo‘lishsiz shaklga ega bo‘ladi:



O‘qib qo‘ydi O‘qimay qo‘ymadi

Birinchi holatda bo‘lishsiz shakl davomiy bo‘lishsizlik ma’nosini, ikkinchi holatda bir martalik harakat inkorini, uchinchi holatda esa tasdiq ma’nosini ifodalaydi.




Download 2,1 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   171   172   173   174   175   176   177   178   ...   413




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish