Bulardan tashqari, tovush o'zgarishlarining yana quyidagi ko’rinishlari mavjud


Ko‘makchilar va qo‘shimchalar ma'nodoshligi



Download 2,11 Mb.
bet146/253
Sana16.04.2022
Hajmi2,11 Mb.
#556792
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   253
Bog'liq
Bulardan tashqari, tovush o\'zgarishlarining yana quyidagi ko’rin

Ko‘makchilar va qo‘shimchalar ma'nodoshligi
-dek qo‘shimchasi narsa-hodisa, belgi-xususiyatga o‘xshatishini ifodalaydi va shu ma’noda kabi, singari, yanglig‘ ko‘makchilari bilan ma’nodoshlikni hosil qiladi.
Jo‘nalish kelishigi qo‘shimchasi yo‘nalish ma’nosida tomon, bo‘ylab ko‘makchilari bilan ma’nodoshdir.
Bilan, kabi, singari, uchun, sari, sayin, bo‘ylab kabi ko‘makchilar bosh kelishik shaklidagi ismlarga qo‘shiladi.
Ko‘ra, qaramay, yarasha, asosan, doir, muvofiq kabi ko‘makchilar jo‘nalish kelishigi shaklidagi ismlarga qo‘shiladi.
Tomon ko‘makchisi bosh va jo‘nalish kelishigi shaklidagi ismlarga qo‘shiladi.
Keyin, bo‘lak, boshqa, o‘zga, tashqari, buyon, oldin, boshlab, avval kabi ko‘makchilar chiqish kelishigi shaklidagi ismlarga qo‘shiladi.
Old, ost, ust singari vazifadosh ko‘makchilar qaratqich kelishigi shaklidagi ismlarga qo‘shiladi. Bunday hollarda ba’zan kelishik qo‘shimchasi qo‘llanmasligi ham mumkin.
AL va KHK darsligidan:
Vatan uchun to‘kkali yo‘qmi bir qoshiq qoning? (H.Olimjon)
Yuqoridagi gapda Vatan so‘zini to‘kkali fe’liga grammatik va mazmuniy tomondan bog‘lash maqsadida uchun yordamchisi ishlatilmoqda.
So‘zlarning o‘zaro grammatik va mazmuniy munosabatini ifodalash uchun ishlatiladigan yordamchi so‘zlarga ko‘makchilar deyiladi.
Masalan, Oyni etak bilan yopib bo‘lmas. (Maqol)
Ko‘makchilar tarixan mustaqil so‘zlar bo‘lib, hozirgi kunda leksik ma’nosini yo‘qotgan va grammatik ma’no ifodalashga o‘tgan so‘zlardir. Mustaqil ma’nosini yo‘qotish darajasiga ko‘ra ko‘makchilar ikki guruhga bo‘linadi: 1) sof (asl) ko‘makchilar; 2) vazifadosh ko‘makchilar.
Leksik ma’nosini tamoman yo‘qotib, faqat grammatik ma’no ifodalashga o‘tgan ko‘makchilarga sof (asl) ko‘makchilar deyiladi. Bunday ko‘makchilarga kabi, singari, bilan, birga, uchun, sayin, haqida, holda kabi ko‘makchilar kiradi.

Download 2,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   253




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish