Bulardan tashqari, tovush o'zgarishlarining yana quyidagi ko’rinishlari mavjud


Alisher Navoiy asarlarida gul so‘zi



Download 2,11 Mb.
bet239/253
Sana16.04.2022
Hajmi2,11 Mb.
#556792
1   ...   235   236   237   238   239   240   241   242   ...   253
Bog'liq
Bulardan tashqari, tovush o\'zgarishlarining yana quyidagi ko’rin

Alisher Navoiy asarlarida gul so‘zi:
Gullar: lola, sadbarg, ra’no, nasrin, nastarin, nargis, nilufar, savsan, rayhon, xino, zanboq guli, hazorg‘uncha, zag‘far, sumanpar;
Gulni eslatuvchi giyohlar:sunbul, ishqi pechan;
Manzarali daraxtlar:sarv, ar-ar, arg‘uvon, shamshod;
Iboralar: guloroy - gul bilan bezangan, gulrez - gul to‘kuvchi, gulpo‘sh - gul yopingan, qip - qizil gulday kiyingan, gulbang - yoqimli ovoz, bulbul ovozi, guldastaband - majozan quyosh nurlari;
Sinonim: gul, chechak, vard, shugufa;
Omonim: gul (chechak), gul (bezak), gul (yashnamoq), gul (mahbuba), gul (go‘dak), gul (umuman inson), gul (qizamiq).
Palak” so‘zining bir necha xil ma’nolari bor:
1. Palak. Ma’lum bir urug‘dan ko‘karib chiqib, yer yuzalab o‘sib, gullab hosil beradigan poliz o‘simligining tanasini bildiradi: qovun palak, tarvuz palak, bodring palak.
…So‘lg‘in palaklarda o‘smay qolib ketgan xamaklar yiltillab qolar, goh surmaday qorayib ko‘rinar edi. (A. Muxtor)
2. Palak. Polizchilar nutqida ba’zan qovun yoki handalak urug‘i tushunchasida ham qo‘llanadi. Masalan: To‘rt egat palak ekdim.
3. Palak. Xalqimiz urf-odatiga ko‘ra, qizlarni kuyovga uzatish uchun gul (kashta) ipakli matolar tayyorlanadi.
Poyiga ipakdan palak soldilar,
So‘ng yuksak bir taxtni etdilar tortiq.
(A.Oripov)
4. Palak. “Parvoyi palak” iborasida o‘z ishiga mas’uliyatsizlik, e’tiborsizlik bilan qarash, beg‘amlik ma’nolari tushuniladi.
Atrofda bo‘layotgan voqealarga Mo‘ydinning parvoyi palak edi.
5. O‘xshatish ma’nosida ham qo‘llaniladi. “Bir palakdan har xil xamak chiqadi deganlari rost ekan-da”, dedi so‘fi yonidagilarga qarab.
Askiyachilarning “Qovunlar payrovi” da ko‘chma ma’noli so‘zlar: pirsildoq, obinovvot, eski chopon, bo‘rikalla, umri boqiy.
«Hozirgi o‘zbek adabiy tili» (2-kurs) darsligidagi mashqlarni bajarish uchun
ayrim atamalar izohi:

Download 2,11 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   235   236   237   238   239   240   241   242   ...   253




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish