Бухоро мусиқа фольклорининг тарихий- назарий ва амалий масалалари

Foydalanilgan adabiyotlar 
1.
Veymarn B. V. Iskusstvo Sredney Azii.-Moskva: Iskusstvo. 1940. 
2.
Yangi O’zbekiston san’ati. San’at.-1999.-№4.-42-47 b. 
TASVIRIY SAN’ATNING JAMIYATDAGI O’RNI 
Shomurodov Oybek Norqulovich, o‘qituvchi 
Allayorova Iroda, talaba 
Tasviriy san’at va muhandislik grafikasi kafedrasi 
O'zbekiston Respublikasining istiqlolga erishishi halqimizning tarixiy qadriyatlari, 
ma'naviy merosi xalq pedagogikasi an'analarini qayta tiklashga va ularni zamonaviy 
pedagogik texnologiyalar asosida rivojlantirishga katta yo'l ochib berdi. Ayniqsa, asriy 
an'analarga ega bo'lgan Tasviriy san'at turlariga o'quvchi yoshlarni jalb etish kata 
tarbiyaviy ahamiyatga egaligi bilan diqqatga sazovordir. San’atning inson hayotida 
qanday rol o’ynashi haqida savolga javob olish uchun atrof-muhitga bizni o’rab turgan 
butun borliqga boqishimiz kifoya. Inson hayotida san’at qadimdan ham namoyon 
bo’lgan. Masalan qadimda gaplashish nutq yaxshi rivojlanmagan vaqtlarda qadimgi 
odamlar fikrini boyon etish uchun toshlarga. Yerlarga rasmlar chizib fikrlarini 
tushuntirishgan. Bundan ma’lumki tasviriy san’at juda qadimdan mavjud bo’lgan. 
Rasmlar bilan ma’lumotni anglab olish oson.
Buni misol qilib reklamalarni olish mumkin. Biror bir mahsulotni yoki 
kinolavhalarni jamiki insonga yetkazib berish maqsadida bo’lingan mahsulotni reklama 
qilish. Bundan reklama qilinadigan narsalarni sifati, xususiyati haqida qanchalik 
mazmunli so’zlar bilan ifodalansada, ammo suratlarsiz namoyon etilsa bu insonni 
e’tiborini ham jalb etolmaydi va qanday mahsulot ekanligini anglab olish murakkab. 
Shuning uchun ham bundan suratlarni o’rni beqiyosdir.
Biz yo’llarda har kun uchratadigan,, ularsiz tartibni tasavvur qilish qiyin bo’lgan 
svitaforlar. Biz bu qurilmada kechayotgan jarayondan tez anglab olamiz, ya’ni qaysi 
chiroq yonsa, qanday harakatda bo’lishi kerak ekanligini juda yaxshi bilamiz. Masalan 
shu ranglar o’rnida harflar yordamida axborotni yetkazib berish maqsad qilinganida edi, 
ranglardan foydalanilgandagidek natija bo’lmagan bo’lardi. Shundan ko’rinib turibdiki 
tasviriy san’at bizning hayotimizni ajralmas bir qismidir. Yuqorida ko’rsatilgan 
misollardan bir qanchasini aytib o’tishimiz mumkin. Tasviriy san’at inson hayotini go’zal 
tasvirlar ila bezab turuvchi, xotiralarni ham juda ajoyib va esda qolarli tarzda muhrlashga 
xizmat qiladi.
Biz san’at sohasiga befarq bo’lmasligimiz kerak. Bolalar ongida tasviriy san’atga 
nisbatan qiziqishni oshirishimiz lozim. Shundagina tasviriy san’atn jamiyatda tutgan 
o’rni yanada mustahkam bo’ladi.
Tasviriy san’atga qiziqadigan yoshlarni boshqa yo’nalishlarga, nafi ko’proq 

---

211 
bo’lgna, moddiy tomonlama foydasi ko’proq sohalarga va ishlarga chalg’itish o’rniga, 
boladagi shi qiziqish va ishtiyoqni to’g’ri yo’naltirib, qiziqishini yanada orttirib 
rivojlantirishimiz kerak bo’ladi. Axir rassomchilik bilan dunyoga tanilgan va 
havaskorlariga ega bo’lgan rassomlar oz emasku. Bunday yutuqlar uchun to’g’ri 
yo’naltirish, qulay sharoit va qiziqtirish bo’lsa bas.