Бухоро давлат университети

Балиқ ёшини суяк ва оталитлар ёрдамида аниқлаш.
Кўпчилик суякли балиқларда худди тангачада қандай ҳалқалар пайдо бўлса, унинг суякларида ҳам худди шундай ҳалқалар пайдо бўлади. Ихтиологияда бу ҳалқалар йиллик ҳалқалар дейилади. Суякда навбатлашган ҳалқа айлана шаклдаги яссиликлар ҳосил бўлади. Шу яссиликларнинг бири очиқ арнгда бўлади, бошқалари қорамтир. Очиқ рангдаги яясилик кенг, қорамтири эса ингичка бўлади. Худди тангачадаги ҳолат такрорланади. Бундай ясси суяклар жабра қопқоғи, қопқоқ ости, қоқпқоқ олди, қопқоқ , қопқоқлараро жағ суяклари бўлиб ҳисобланади.
И. Н. Арнолд (1911) белуга, осётр, шука, окун, судак, налим, сазан, леш, вобла каби балиқларни ёшини аниқлашда суяклардан ҳам фойдаланган. Осётр ёшини аниқлашда И. Н.Арнолд елка камари уяги ва жабра қопқоғи орқали ёшни аниқлашни таклиф қилди. Бунинг учун тавсия қилинадиган суяклар яхшилаб шлифовка қилинади. Шука (шўртан) ёши шлифовка қилинган умуртқадан, окунни жабра қопқоғи орқали, судак ҳам шундай усул билан аниқланади.
В. К. Солдатов амур осётри ёшини аниқлаб шундай хулосага келадики, бу хулоса хўжалик аҳамиятига эга. Колуга 7 ёшда етилиб авлод беради. Бу ёшда 5 пуд оғирлиги 230 см ёки овланадиган узунлиги 165 см, амур осётри эса 9 – 10 ёшида жинсий маҳсулот бера бошлайди. Оғирлиги 14 гит (6 кг га яқин) абсолют узунлиги 108 – 116 см, овланадиган узунлиги эса 73,4 – 78,8 см. Амур дарёсида калуга осётр каби балиқлар вояга етмасдан кўплаб овланган. В. К. Солодатов овланган балиқлардан 2000 таси калуга вояга етмаган 6000 осётрдан 5000 таси вояга етмаган ёш балиқчалар бўлган. Бундан но рационал овлаш Амур дарёсида калуга ва осётр балиқларининг кескин камайишига сабаб бўлгани аниқланган. Шу сабабли Амурда осётр камайган. Амур дарёсида осётрларни овлаш қатъиян ман қилинган.
А. Н. Пробатов (1936) Амур дарёсидаги осётрларнинг суягини кўндаланг йўналишда шлифовка қилиб, ёшини ва ўсишини аниқлаб уларнинг Амур дарёсидаги калуга, осётрларнинг алоҳида биологик группа эканлигини аниқлади.
П. Ф. Фёдоров (1931) беломор корюшкасининг оталитини олиб кимёвий ишлов бериб, оталитини ажратиб олгандан сўнг 25 % ои аммиакка солади ва суякни ёғсизлантирилади. Отолит эритмасига 24 соатгача сақланади, кўпинча 4 – 5 соат сақласа бўлади. Бу муддат ўтгандан кейин отолит яхшилаб глицирин томизилиб лупа остига кўрилади. Балиқ ёшини аниқлаш хўжалик ҳаёт учун катта амалий назарий аҳамиятга эга.