Бухоро давлат университети ҳузуридаги илмий даража берувчи dsc

Тадқиқотнинг республика фан ва технологиялари ривожланишининг устувор 
йўналишларига боғлиқлиги
. Мазкур диссертация республика фан ва технологиялар 
ривожланишининг I. «Ахборотлашган жамият ва демократик давлатни ижтимоий, 
ҳуқуқий, маданий, маънавий-маърифий ривожлантиришда инновацион ғоялар тизимини 
шакллантириш ва уларни амалга ошириш» устувор йўналишига мувофиқ бажарилган. 
Муаммонинг ўрганилганлик даражаси.
Жаҳон адабиётшунослигида айрим 
маълумотлар ХIХ асрда яшаб ўтган Афзал Махдуми Пирмастий ва Ҳожи Неъматулло 
Муҳтарам (“Тазкират уш-шуаро”)
2
каби тазкиранависларнинг асарларида келтирилган. 
1
Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг “Ислом цивилизацияси” марказига қилган ташрифидаги 
нутқидан. 2021 йил, 29 январь. 
2
Муҳтарам, Ҳожи Неъматуллоҳ. Тазкират уш–шуаро. Бо тасҳеҳ ва муқаддимаи Асғари Жонфидо. Зери назари Камол 
Айний. – Душанбе: Дониш, 1975. – 399 саҳ. 

---

5 
Аммо уларда бухоролик зуллисонайн шоир Тамкин тўғрисида мавҳум маълумотлар, 
аниқроғи, ҳақиқатни бузиб кўрсатувчи нотўғри маълумотлар учраганлигини ёзади 
тожик олими Асқар Жон Фидо. Дарҳақиқат, ушбу тазкиралар Тамкин ҳақида аниқ 
маълумот бера олмайди. Демак, тожик адабиётида Абдураҳмон Тамкин ижоди қисман 
ўрганилган. Абдураҳмон Тамкин ҳаёти ва ижодий фаолияти ҳақида Шарифжон-Махдум 
Садри Зиёнинг “Тазкори ашъор”, , Абдуллоҳхожа Абдийнинг “Тазкират уш-шуарои 
мутааххирин”
ва Шайх Абдулқодир Кароматулло Бухорийнинг “Армуғони саббоғ
3
, 
С.Айнийнинг “Ёддоштҳо” ва “Намунаи адабиёти тожик” асарлари муҳим ва таянч 
манбалар ҳисобланиб, уларда таржимаи ҳол тарзидаги қисқача маълумотлар, шоир 
шеърларидан намуналар келтирилган. 
Ўзбек адабиётшунослигида Тамкин ижоди ҳали ўрганилмаган. Фақатгина 
Абдураҳмон Тамкин ҳақидаги маълумотлар Аҳмад Донишнинг асарларида учрайди. У 
Тамкин ижодига юқори баҳо бериб, ўз замонасининг пешқадам шоирларидан бўлганини 
таъкидлаган. 
Абдураҳмон Тамкиннинг ҳаёти ҳақидаги маълумотлар унинг шогирди 
қўлёзмаларида ҳам берилган. Бироқ ҳозиргача Абдураҳмон Тамкин ҳаёти, ижоди ва у 
яратган турли жанрдаги асарлар адабиётшунослик нуқтаи назаридан махсус 
ўрганилмаган. 
ХIХ аср охири ХХ аср бошларида Бухорода яшаб ижод этган Абдураҳмон Тамкин 
ижодини ўрганиш, уни илмий жиҳатдан талқин этиш ва халқимизни яна бир бой 
маънавий хазинадан баҳраманд қилиш ўзбек халқи бениҳоят катта адабиёт тарихига, 
бой адабий меросга эгалигини, Ўрта Осиёдаги барча қардош халқлар қатори ўзбек 
халқи ҳам жуда қадимдан кўплаб моддий ва маънавий бойликлар яратиб, инсониятнинг 
маданий тараққиётига муносиб ҳисса қўшиб келаётганини асослаш учун долзарб 
аҳамият касб этади.