Бухоро давлат тиббиёт институти

-Karbonatli bufer sistema

-Fosfatli bufer sistema

-Oqsilli bufer sistema.

Bufer sistema pH ning o’zgarishi bilan belgilanadi.

Ph ko’rsatkichini doimiyligini saqlashda quyidagi organlar ishtirok etadi

O’pka,buyrak,oshqozon- ichak tizimi,yurak (laktatni utilizatsiyalaydi), ter bezlari .

Eritrositlar tuzilishi:

Eritrositlar tuzilishi:

Eritrositlar ikki tamoni botiq disksimon shaklga ega.

Eritrositlar miqdori :

Normada eritrositlar miqdori : Ayollarda:3.9-4.5 *10 /12

Erkaklarda: 4.5-5.0 * 10/12

Eritrositlar miqdorining ko’payishi –eritrositoz

Eritrositlarni miqdorining kamayishi –eritropeniya deyiladi.

Eritrositlar quyidagi muhim vazifalarni bajaradi:

.transport

.himoya

.boshqaruv

Gemoglobin va uning birikmalari :

Eritrositlarning asosiy funksiyasi uning tarkibidagi gemoglabinga bog’liq.Gemoglobin 2 qismdan:Oqsil qismi ( globin) va temir saqlovchi gemdan iborat, ular nisbati 1:4 ga teng .

Gemoglobin miqdori:

Erkaklarda: 130-160 g/l

Ayolda :120-140 g/l ga teng.

GEMOGLOBIN birikmalari:

Gemoglobinning fiziologik va patologik birikmalari mavjud:

Fiziologik birikmalari:

.Oksigemoglobin-gemoglobinning kislorod bilan birikmasi

.Karbgemoglobin- gemoglobinning CO2 bilan birikmasi.

.Dezoksigemoglobin-bu qaytarilgan gemoglobin.

Patologik birikmalari:

.Karboksigemoglobin-gemoglobinni CO (is gazi) bilan birikmasi.

.Metgemoglobin-gemoglobinni kuchli oksidlovchilar( Bertoli tuzi, vodorod peroksid, ferrosianid) bilan birikmasi.

Bunda temir Fe+2 valentlikdan Fe+3 valentlikga o’tadi.

Gemoliz va uning turlari :

Eritrositlar qobig’ining yorilib undagi gemoglobinning qon plazmasiga chiqishi gemoliz deyiladi.

Gemolizning quyidagi turlari mavjud:

.Osmotik gemoliz

.Biologik gemoliz

.Termik gemoliz

.Mexanik gemoliz

.Immun gemoliz

Eritropoez va uning boshqarilishi :

Eritropoez- bu eritrotsitlarning hosil bo’lishi jarayoni.

Eritrositlar o’rtacha 80-120 kun yashaydi.

Eritropoez jarayoni uchun muhim:

Temir-eritropoez jarayonining normal kechishi uchun kundalik ratsionida 12-15 mg bo’lishi kerak.

Askorbin kislotasi-temirning ichaklarda so’rilishi uchun zarur.

Mis-qizil ko’migda gem sintezi uchun sarflanadi.

Vitamin B12 va folat kislotasi va boshqa B guruh vitaminlari zarur.

Vitamin B12 Kaslning tashqi omili hisoblanadi.

Eritropoezni boshqarilishida maxsus modda ,,Eritropoetin’’ ishtirok etadi.

E’tiboringiz uchun rahmat !

E’tiboringiz uchun rahmat !