“Бухгалтерия ҳисоби” кафедраси

МҲХС 29 га мувофиқ, қуйидагилар зарур:

Умумий харид кобилиятидаги ўзгаришларни акс еттирадиган умумий 
баҳолар индексини танлаш (қоидага кўра, истеъмол баҳолари индексини). 

Балансдаги номонетар моддаларни қайта ҳисоб-китобини амалга ошириш. 

Фойда ва зарарлар ҳақидаги ҳисобот моддаларини қайтадан ҳисоблаш. 
Монетар моддалар ўз ичига пул моддаларини ва пул маблағлари билан 
сўндириладиган моддаларни, яъни дебитор ҳамда кредитор қарздорликларни, 
молиявий инвестицияларни ўз ичига олади. 
Пул моддалари ўз ичига пул воситаларини ҳамда пул воситаларининг 
еквивалентларини олади (юқори ликвидли қимматли қоғозлар). 
Монетар моддалар таркибига кирмайдиган активлар ва мажбуриятлар номонетар 
моддалар ҳисобланади. 

---

274 
Функционал валюта (баҳолаш валютаси) бўлиб, қўлланилиши компанияга 
муҳим таъсир кўрсатадиган ва компаниянинг кўпчилик операциялари амалга 
ошириладиган валютаси ҳисобланади. 
Молиявий ҳисоботни тақдим етиш валютаси функционал валютага мос 
келмаслиги мумкин (тақдим етишдаги қулайлик учун). 
Масалан, функционал валютаси сўм бўлган компания, молиявий 
ҳисоботни еврода тақдим етиши мумкин. 
МҲХС 21 га мувофиқ:

Чет ел валютасига ўтказиш методикаси - компаниянинг функционал 
валютаси иқтисодий гиперинфляцияли мамлакатнинг валютаси еканлиги ёки 
йўқлигига боғлиқ бўлади. 
Агар компаниянинг функционал валютаси гиперинфляцион валюта бўлса:

У ҳолда, дастлаб МҲХС 29 даги вазиятлар қўлланилади, 

Сўнг ҳисобот маълумотлари ҳисобот санасидаги курс бўйича хорижий 
валютага ўгирилади (масалан, АҚШ долларига). 
МҲХСга мувофиқ ахборотни очиб бериш: 
1.
Ҳисоб сиёсати 
2.
Молиявий ҳисоботга изохлар 
3.
МҲХС бўйича ҳисобот шаклининг кўрсаткичлари миллий ва ёки тақдимот 
валютадаги жамловчи трансформация жадвалининг устуни бўлган «МҲХС 
бўйича маълумотлар» асосида шаклланади.
Агарда ҳисоботни чет тилида (масалан, инглиз тилида) тақдим етишга зарурият 
бўлса, профессионал таржимани амалга ошириш керак.