Bugungi kunda byudjet jarayonini samarali tashkil qilish ishlarini g’aznachilik nazoratisiz ta’minlash qiyin ekanligini olimlar va iqtisodchilar, qolaversa, soha mutaxassislari asosli ravishda e’tirof etmoqdalar

Mamlakat	G'aznachilik organlarining roli
G'aznachilik vositalari
AQSH	giperaktiv	byudjet mablag'lari
Buyuk Britaniya	giperaktiv	byudjet majburiyatlari bo'yicha cheklovlar
Yaponiya	passiv	byudjet va naqd pul cheklovlari
Fransiya	aktiv	byudjet majburiyatlari bo'yicha cheklovlar
Braziliya	aktiv	xarajatlar turlari bo'yicha byudjet va moliyaviy limitlar
Avstraliya	aktiv	byudjet majburiyatlari bo'yicha cheklovlar
Kanada	passiv	byudjet majburiyatlari bo'yicha cheklovlar
Italiya	passiv	byudjet majburiyatlari bo'yicha cheklovlar
Germaniya	passiv	byudjet majburiyatlari bo'yicha cheklovlar

Buyuk Britaniya va Qo'shma Shtatlarda G'aznachilik va G'aznachilik eng keng vakolatlarga ega bo'lgan yagona organdir va shuning uchun uning byudjet ijrosidagi roli giperaktiv hisoblanadi. Masalan, AQSH da G'aznachilik iqtisodiy va moliyaviy funktsiyalardan tashqari, prezident, vitse-prezident va ularning oila a'zolarini himoya qiladi, shuningdek, moliyaviy tekshiruvlar bilan shug'ullanadi.
Unitar davlatlarda (Buyuk Britaniya, Fransiya, Italiya, Yaponiya) boshqarishning ikki bo’g’ini - markaziy va hududiy bo’g’inlar mavjud.
Federativ davlatlarda (AQSh, Kanada, GFR, Shveytsariya) boshqarish uchta bo’g’indan iborat - markaziy, federatsiya a’zolari va hududiy.

3-jadval.

Rivojlangan mamlakatlar g'aznachilik organlari tomonidan bajariladigan asosiy funktsiyalarning umumlashtirilgan jadvali