Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy

1.

 

Tashkiliy  iqtisodiy  munosabatlar  – 

ishlab  chiqarish  jarayonini  tashkil 

qilish  orqali  vujudga  keladi.  U  ijtimoiy  –  iqtisodiy  shaklidan  qat‘iy  nazar  ishlab 

chiqarishning holatini ifodalaydi. Bunga mehnat taqsimoti, uning ixtisoslashishi va 

kooperatsiyasi,  ishlab  chiqarishning  to‘planishi  va  uyg‘unlashtirilishi  natijasida 

vujudga keladigan munosabatlarni kiritish mumkin. 

2.

 

Ijtimoiy–iqtisodiy  munosabatlar 

–  hayotiy  ne‘mat  va  vositalarni  ishlab 

chiqarish, taqsimlash, ayriboshlash va iste‘mol qilish jarayonida vujudga keladi. 

Xo‘jalik yuritish shakllari iqtisodiy faoliyatni har xil darajada turlicha tashkil 

qilinishidir. 

Texnologiya  bu  ishlab  chiqarish  omillarini  uyg‘unlashtirishning  o‘ziga  xos 

usullaridir. 

Iqtisodiy  mexanizm  -  bu  iqtisodiy  taraqqiyotni  ta‘minlovchi  va  bir-birini 

taqozo  etuvchi  vositalar  bo‘lib,  unga  iqtisodiy  stimullar,  iqtisodiy  faoliyatni  

tashkil etish, hamda tartibga solish usullari kiradi. 

Iqtisodiy  munosabatlar  bir  vaqtda  ijtimoiy  –  iqtisodiy  tizim  bazisi  ham 

hisoblanadi.  Uning  ustida  mazkur  iqtisodiy  tizimga  xos  bo‘lgan  alohida  siyosiy, 

huquqiy,  mafkuraviy,  milliy,  axloqiy,  oilaviy  va  boshqa  ijtimoiy  munosabatlar 

hamda tartibotlarning alohida turlari vujudga keladi. Ularning barchasi jamiyatning 

---

49 

ustqurmasini

  tashkil  qiladi.  Klassik  yondashuvga  ko‘ra  ishlab  chiqarish  usuli 

bilan jamiyat ustqurmasi