Botanika indd

urug‘kurtak
ochiq urug‘li- 
lardagiga o‘xshash qubba tangachalari ustida ochiq holda 
emas, balki urug‘chining 
tugunchasi
ichida, tuguncha devori 
bilan o‘ralgan holda yetishadi.
Changlanish va urug‘lanishdan so‘ng urug‘kurtakdan 
urug‘, tugunchadan esa meva hosil bo‘ladi. Demak, yopiq 
urug‘lilaming urug‘i 
meva
ichida yetishadi. Shuning uchun 
ham bu o‘simliklar 
yopiq urug ‘Ular
deb ataladi. Tugun- 
chalar ichida yetiladigan urug‘kurtaklar va meva ichida ri- 
vojlanadigan urug‘lar muhitining noqulay sharoitidan: sovuq 
va ortiqcha issiqdan, qurg‘oqchilik va ortiqcha namlikdan, 
zararkunanda va kasalliklardan yaxshiroq himoyalangan 
bo‘ladi.
Bu bo‘limga xos eng muhim belgilardan biri 
q o ‘sh
urug'lanishdir.
Yopiq urug‘li o‘simliklar urug‘ining yaxshi, sog‘lom ri- 
vojlanishi, tez va oson tarqalishi hamda o‘sish xususiyati- 
ni tez yo‘qotmasligi tufayli o‘simliklar olamida asta-sekin 
hukmronlik qila boshlagan.
Yopiq urug‘li o‘simliklaming ichki tuzilishi ham ancha 
murakkab. Masalan, ularning ildiz, poya va barglaridagi 
o‘tkazuvchi to‘qimalari uzun, yog‘ochlangan o‘lik hujay­
ralardan tashkil topgan o‘tkazuvchi naylardan iborat.
Yopiq urug‘li o‘simliklaming hayotiy shakllari har xil. 
Ular ichida bir yillik, ikki yillik, ko‘p yillik o‘tlar, chalabu- 
talar, buta va daraxtlar mavjud. 
no

---

Hozirgi vaqtda fanga yopiq urug‘li o‘simliMaming 
250 000 dan ortiq turi ma’lum. Bu boshqa barcha o‘simlik 
guruhlari turlarining umumiy soniga teng demakdir.
Yopiq urug‘li o‘simliklar katta ikki sinfga - ikki urug‘- 
pallalilar va bir urug‘pallalilar sinfiga bo‘linadi. Bu sinflar 
o‘rtasidagi farq asosan quyidagi belgilar bilan aniqlanadi: