Boshqaruv tizimi – bu boshqaruv jarayonini ta’minlovchi mexanizm, ya’ni maqsadga muvofiq va kelishilgan holda harakatlanuvchi (funksiyalanuvchi) o‘zaro bog‘liq elementlardir.
Boshqaruv – bu boshqaruv sub’ektining boshqaruv ob’ektiga nisbatan maqsadga muvofiq va doimiy ta’sir etish jarayoni
Boshqaruv tizimi – bu boshqaruv jarayonini ta’minlovchi mexanizm, ya’ni maqsadga muvofiq va kelishilgan holda harakatlanuvchi (funksiyalanuvchi) o‘zaro bog‘liq elementlardir.
Tizim elementlarining yagonaligi, mustaqilligi va o‘zaro aloqasi
Boshqaruvning shakl va uslublari
Boshqaruvning o‘ziga xos xususiyatlari:
boshqaruvni amalga oshirish uchun insonlarning birgalikdagi faoliyati mavjud bo‘lishi kerak; boshqaruv birgalikda faoliyat yurituvchi insonlarning xulq-atvoriga ta’sir etish uchun zarur; boshqaruv – ushbu munosabat ishtirokchilari irodasining bo‘ysinishiga asoslanadi; ijtimoiy boshqaruv uni amalga oshirishning maxsus mexanizmiga ega.
JAMIYAT
DAVLAT
NODAVLAT SEKTOR
OILA
Davlat boshqaruvi – har qanday davlat faoliyati singari qaror qabul qilish, uni ijro etish va uning ijrosi ustidan kontrolni amalga oshirishdan iboratdir.
Davlat boshqaruvi – uchta zaruriy belgi (element) orqali namoyon bo‘ladi: 1) boshqaruv ta’siri – davlat-hokimiyati kuchiga tayanadi; 2) jamiyatdagi barcha sohalarni (iqtisodiyot, ijtimoiy-madaniy, ma’muriy-siyosiy va tarmoqlararo sohalarni) qamrab oladi; 3) ma’lum bir tizimga ega.
Davlat boshqaruvi organlari: - vazirliklar - davlat qo‘mitalari - agentliklar - qo‘mitalar - markazlar - inspeksiyalar
“Davlat boshqaruvi” tushunchasini belgilab beruvchi xususiyatlar: jamiyatdagi barcha sohalarni qamrab olishi; tashkillashtirish; tartibga solish; rahbarlik qilish; nazorat; ijro etish; farmoyish berish; qonunga asoslanish.
Zamonaviy rahbar ega bo‘lishi kerak bo‘lgan kompetensiyalar
Ta’lim muassasalarini ilmiy-metodik asosda boshqarishda:
uzluksiz ta’lim bosqichlari orasida uzviylikning to‘la ta’minlanmaganligi;
rahbar kadrlarning kasbiy, ilmiy-metodik tayyorgarligi ta’lim mazmuni va uning metodik ta’minotidan orqada qolishi;
aksariyat maktab rahbarlarida ijodiy va ijtimoiy faollik, g‘oyaviy-siyosiy yetukligi yetarli darajada emasligi;
umumiy o‘rta ta’lim maktab rahbarlarini tayyorlash tizimining ilmiy-nazariy hamda metodik jihatdan yetarlicha asoslanmaganligi, bu jarayonda zamonaviy pedagogik, axborot va innovatsion texnologiyalardan foydalanish uchun zarur bo‘lgan metodik bilim, ko‘nikma va malakalarni egallashga e’tibor berilmaslik kabi nuqsonlar mavjud ekanligi tasdiqlanmoqda.
Zamonaviy rahbar xodimlar bilan ishlashda quyidagilarga e’tibor qaratish lozim
Pedagogik mahorat
Texnologik mahorat
Kommunikativ mahorat
Tahliliy mahorat
Maktabni ilmiy-metodik asosda boshqarish o‘qituvchi va o‘quvchilarni pedagogik qo‘llab-quvvatlash, rag‘batlantirish, maktab hayotining barcha jabhalarida o‘qituvchi, o‘quvchilar, oila va jamoat tashkilotlarining ishtirokini ta’minlash hamda ta’lim tizimida davlat va jamoat boshqaruvini uyg‘unlashtirgan holda yo‘lga qo‘yish ta’lim sohasidagi davlat siyosatining asosiy tamoyillarini amalga oshirishdan iboratdir.
Maqsad— bu vaqtning aniq belgilangan davrida ta’lim muassasasi real erishishi mumkin bo‘lgan, istalgan natijaning muayyan, sifatiy, ayrim hollarda esa, sipolik bilan mikdoriy tavsiflangan qiyofasidir. Har qanday maqsad besh asosiy jihatga ega bo‘lishi kerak: